آسايش دو گيتى تفسير اين دو حرف است با دوستان مروّت با دشمنان مدارا
در درگاه خدا ادب در كلام را رعايت كردن و خوش رفتارى ملاك برترى انسانها است
اگر در ميان انبياء هم خداوند بعضى را بر بعضى برترى داده باز بيهوده نبوده،
بلكه به خاطر همين حسن رفتار و سيرت و ادب بيشتر بوده است.
وَ قُل لِّعِبَادِى يَقُولُواْ الَّتىِ هِىَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَنَ يَنزَغُ بَيْنهَُمْ إِنَّ الشَّيْطَنَ كاَنَ لِلْانسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا/53
و به بندگان من بگو سخنى را كه نيكوتر است بگويند همانا شيطان (به وسيله كلمات مفسده انگيز) ميانشان را بر هم مىزند، زيرا شيطان هميشه براى انسان دشمن آشكار بوده و هست.
رَّبُّكمُْ أَعْلَمُ بِكمُْ إِن يَشَأْ يَرْحَمْكمُْ أَوْ إِن يَشَأْ يُعَذِّبْكُمْ وَ مَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيهِْمْ وَكِيلا/54اسراء
پروردگارتان به حال شما داناتر است، اگر بخواهد (به خاطر عملهاى خيرتان و يا به اقتضاى رحمت واسعهاش) به شما رحم مىكند، يا اگر بخواهد (به جهت استحقاقتان) شما را كيفر ميدهد، و تو را بر آنها وكيل و كارساز نفرستادهايم .(وظيفه تو ابلاغ رسالت است ).
يعنى تورا به أعمال آنها مؤاخذه نميكنيم بلكه ترا فرستادهايم كه آنها را دعوت بايمان كنى اگر ترا اجابت كردند فبها و إلّا بر تو بحثى نيست و آنها دچار عقاب عمل خود خواهند بود و تو و يارانت مأمور به مدارا ميباشيد.
نظر در اينجا رعايت سخن گفتن است كه در گفتگو كلماتى بگويند كه نيكوتر است يعنى با يكديگر و حتّى با كافران با خشونت و درشتى سخن نگويند و در گفتار و رفتار طريقه و كلماتى را اختيار كنند كه موجب ايجاد محبّت شود و توليد بغض و عناد نكند.
زيرا شيطان بين آنان توليد فساد ميكند و آنها را بر ضدّ يكديگر بر ميأنگيزد،حقّا كه شيطان نسبت بانسان دشمن آشكارى است و صلاح حال آدمى را خواهان نيست بلكه مقصدش هلاك اوست.
در أغلب اوقات اختلافات و منازعات از يك جمله خلاف و نسنجيده صورت ميگيرد، و گاهى شرّ و فسادى ايجاد ميكند.
منظور از شيطان در أغلب مواقع شياطين إنس باشند كه برنامه ايجاد شرّ و فساد دارند.
يكى از بزرگان گويد:انسان كامل در زندگى خود:
با خدا به راستي ، با خلق به انصاف ، با نفس به قهر
با زير دستان به شفقت ، با بزرگان به حرمت ، با دوستان به نصيحت
با دشمنان به مدارا ، با علماء به تواضع ،با درويشان به سخا
و با جاهلان به خاموشى رفتار مي نمايد .
نرم افزار جامع التفاسير شيعه