بردباری، مانع آشکار شدن عیبهای اخلاقی است

« الحِلْمُ فِدامُ السَّفیهِ= بردباری، پوزه‌بند آدمهای سبک‌سر است».

وقتی خودم را می‌شناسم که خیلی پر هیجان و پرشور و پرحرف و داغ و گرم هستم، حال یا به صورت ژنتیکی یا در اثر تربیت محیط، در این شرایط حضرت توصیه می کند که یک پوزه‌بند به خودت بزن و خودت را آرام کن. و گرنه، این درجه از تحرک، پر شر و شور بودن آتشت می‌زند. یک جاهایی تمام اعمالت را نابود می‌کند و از بین می‌برد.

گاهی انسان با پدر و مادرش شوخی‌های ناجور دارد که این شوخی ها را نمی توان با هر کسی داشت. مثلا پدرزن یا مادرزن. مگر اینکه قبلاً زمینه آن را آماده کرده باشید. اگر چنین کاری کردید که واقعاً شیرینی داشته باشد و دیگر هیجان منفی جهنمی ایجاد نکند، مناسب است وگرنه خیر.

بردباری دوست و وزیر مومن است

حضرت امیر علیه‌السلام می‌فرماید: «تَعلَّموا الحِلمَ؛ فإنّ الحِلمَ خلیلُ المؤمنِ و وَزیرُهُ=  بردبارى را فراگیرید كه بردبارى دوست و دستیار مؤمن است». حلم آموزش دارد. کسی نگوید من عصبی هستم، من موجی هستم … اینها همه حرفهای احمقانه، بی‌ربط و بی‌اساس است. اسلام اینها را قبول ندارد.

پس حلم آموزشی است؛ یعنی انسان می‌تواند حلم را یاد بگیرد. باید با افراد حلیم بنشینید تا حلم را یاد بگیرید. آیات و احادیثش را بخوانید. داستانهایش را بخوانید. سرنوشت افراد حلیم و غیر حلیم را بخوانید. زیر دست یک استاد دوره حلم را ببینید. اینها همه مهارت های آموزشی است و شخص می‌تواند این صفت را پیدا کند.

عصبی نشدن، زودرنج نبودن، حساس نبودن و غم نخوردن آموزش نیاز دارد. شاد بودن آموزشی است. وقتش را بگذارید و فرمولهایش را یاد بگیرید. نگذارید شیطان مدام غُر بزند، نق بزند و بگوید نمی‌شود. هر صفت بدی که دارید، می‌توانید بر آن غلبه کنید. این ناامیدی‌ها و وسوسه‌ها باعث می‌شود شخص زندگی اش متلاشی بشود یا همسرش طلاق بگیرد، فرزندانش از او متنفر ‌شوند، چون نمی‌خواهد این بیماری را حل کند.

هر انسانی به طور مستقل، روح خدا را دارد و یکی از خصوصیات روح خدا «فَعَّالٌ لِما یُرِیدُ=هرچه بخواهد می کند» است، هر تحولی بخواهد می‌تواند در خودش ایجاد کند. هزاران بار بهتر از پدر و مادر، محیط، داشته‌های ژنتیکی انسان می‌تواند قدرتمند بشود. در تاریخ هم نمونه‌هایی از این اشخاص دیده شده.