نحوه فکروشناخت، درنحوه عمل ورفتارانسان مؤثراست
توصیه دینی این است که :
نسبت به کار دیگران، تا آنجا که می توان باید خوشبین بود و کارها را حمل به صحت کرد .
کسی که گمان و حدس را پایه قضاوتها و عملهای خود قرار دهد،
بسیار خطا می کند و به اشتباه می افتد.
سوء ظن، بدگمانی ای است که ریشه معرفتی و یقینی ندارد و هر کس به مردم بدبین شد، هم ایمان خویش را می سوزاند و هم رابطه اش با دیگران اختلال می یابد.
اگر کسی بتواند گمان خود را کنترل کند و از سوء ظن رها شود، زندگی را برای خود گوارا می سازد و جلوی بسیاری از خلافها و گناهان و جرایم نیز گرفته می شود.
قرآن به مؤمنان چنین دستور می دهد:
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحيم ، حجرات/12
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از گمانها جدّا بپرهيزيد، زيرا كه (پيروى) برخى از گمانها (گمان بدى كه مخالف واقع باشد) گناه است و تجسس و كاوش نكنيد و از يكديگر غيبت ننماييد، آيا يكى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟
آنکه با عینک بدبینی به جهان و آفرینش می نگرد،
خود را در معرض تباهی قرار می دهد.
بدگمانی، سرطان روح و ویروس تباه کننده روان و اندیشه است.
اگر بدبینی در جان انسان نفوذ کند، به راحتی دروغ می گوید و تهمت و افترا می زند
و غیبت می کند و به علاوه، «آرامش روان» را هم از انسان سلب می کند.