اسامی سوره ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است ، و با صلاحدید شخص پیامبر نام گذاری شده است . بیشتر سوره ها یک نام دارد و برخی دو یا چند نام . این نام گذاری ها ، طبق شیوه عرب با کوچک ترین مناسبت انجام می گرفته است [1]که وجه تسمیه برخی از آنها در جدول زیر آمده است :
بقره - استعمال لفظ بقره و سخن گفتن درباره آن فقط در این سوره بوده است ، گر چه لفظ « البقر » در سوره انعام ( آیه 144 و 146 ) و لفظ « بقرات » در سوره یوسف ( آیه 43 و 46 ) آمده است ولی با آن تفصیلی که در سوره بقره درباره آن سخن گفته شده ، در آنها مطلبی نیامده

آل عمران - لفظ « آل عمران » فقط دو بار در این سوره ( آیه 33 و 35 ) آمده است و در جای دیگرقرآن نیست .

نساء - در هفده آیه از این سوره احکام نساء به تفصیل آمده است .

مائده - فقط در این سوره ( آیه 112 و 114 ) لفظ « مائده » آمده است و در جای دیگر قرآن ذکرنشده است .

انعام - در شش آیه از این سوره بیش از سایر سوره ها درباره انعام سخن گفته شده است .

اعراف - فقط در این سوره ( آیه 46 و 48 ) لفظ « اعراف » دو بار آمده است .

انفال - فقط در این سوره ( آیه 1 ) لفظ « انفال » دو بار آمده است .

برائت - درباره برائت از مشرکین گفته شده است و در جای دیگر قرآن بدین صورت مطلبی نیامده است .

یونس - تنها سوره ای است در قرآن که از حالات حضرت یونس سخن به میان آمده است .

هود - فقط در این سوره درباره حضرت هود سخن گفته شده است .

یوسف - در این سوره بیست و پنج بار نام مبارک این پیامبر تکرار شده است .

رعد - تنها سوره ای ( آیه 13 ) است که از تسبیح رعد سخن گفته شده است و در سوره بقره ( آیه 19 ) از رعد فقط نامی برده شده است .

ابراهیم - به تفصیل از دعای ابراهیم درباره شهر مکه و ذریه طیبه اش ، سخن گفته شده است .

حجر - تنها سوره ای است که در آن از اصحاب حجر سخن گفته شده است .

نحل - تنها سوره ای است که از نحل سخن به میان آمده است .

اسراء - تنها سوره ای است که در آن از اسراء سخن گفته شده است .

کهف - تنها سوره ای است که در آن درباره اصحاب کهف مطلبی آمده است .

مریم - تنها در این سوره سر گذشت حضرت مریم با عنوان « و اذکر فی الکتاب مریم … » ( آیات 35 - 16 ) به تفصیل آمده و در سوره آل عمران با عنوان آل عمران به شرح حال او اشاره شده است .

طه - با لفظ « طه » آغاز شده است .

انبیا - تنها سوره ای است که از انبیای معروف ( نزد عرب ) سخن به میان آمده است .

حج - در این سوره به تفصیل ( آیات 38 - 25 ) از احکام حج سخن گفته شده و اعلام به حج شده است : « و اذن فی الناس بالحج … » .

مؤمنون - این سوره با جمله « قد افلح المؤمنون … » آغاز شده است .

نور - آیه نور در این سوره آمده است .

فرقان - در این سوره قرآن با نام فرقان آورده شده و نزول آن یاد آوری شده است و خداوند به خود تبریک گفته است .

شعراء - تنها سوره ای است که لفظ « شعراء » در آن آمده است .

نمل - این سوره تنها سوره ای است که در آن از نمل سخن گفته شده است .

قصص - در این سوره عبارت « قص علیه القصص » ( هم فعل و هم مصدر ) آمده است ، گر چه درسوره یوسف نیز « نقص علیک احسن القصص » آمده ، ولی در آن جا اولویت با تسمیه به نام یوسف بوده است .

عنکبوت - تنها سوره ای است که این نام در آن برده شده است .

روم - تنها سوره ای است که این نام در آن برده شده است .

سجده - به جهت اشتمال آن بر آیه سجده بدین نام نامیده شده است ، البته در سه سوره دیگرنیز آیه سجده وجود دارد ، ولی اولویت در آنها با دیگر نام هاست .

احزاب - تنها سوره ای است که در آن به واقعه احزاب اشاره شده است .

سبا - تنها سوره ای است که در آن لفظ « سبا » ذکر شده است .

1-ر.ک:البرهان،ج 1،ص 270 و الاتقان،ج 1،ص 159.