خواص شیر سویا و طرز تهیه آن در منزل!!
خواص شیر سویا و طرز تهیه آن در منزل!!
شیر سویا: حتما مشاهده کرده اید که دانه های سویا به شکل لوبیاست و لوبیای سویا نام دارد. با خیس کردن دانه های لوبیای سویا در آب و خرد کردن و فشار دادن سویاهای خیس خورده مایعی بدست می آید که شیرسویا(SOY MILK) نام دارد. شما می توانید در منزل نیز آن را تهیه کنید. این ماده غذایی در چین بسیار مصرف می شود. شیرسویا، مزه لوبیا می دهد که چینی ها آن را دوست دارند، ولی ممکن است شما این طعم را دوست نداشته باشید. البته با روش های خاص در کارخانه می توان این طعم را کاهش داد.
ارزش تغذیه ای شیر سویا:
شیرسویا منبع غنی پروتئین با کیفیت بالا، ویتامین های گروه B و ایزوفلاوون هاست. لاکتوز(قند شیر) را ندارد، بنابراین برای کسانی که دچار مشکل “عدم تحمل لاکتوز” هستند و هم چنین برای افرادی که نسبت به شیرگاو حساسیت دارند و نمی توانند شیر بخورند، جایگزین خوبی است. در کشور های دیگر هنگام تهیه شیرسویا در کارخانه، مواد طعم دهنده(وانیل، کاکائو) و مقدار زیادی کلسیم یا ویتامین به آن اضافه می کنند.
طرز تهیه شیر از سویا در منزل:
برای تهیه 1 لیتر شیر سویا، حدود 125گرم لوبیای سویا مورد نیاز است. برای تهیه شیر سویا به صورت زیر عمل می کنیم:
1- خیس کردن و گرفتن پوست لوبیاهای سویا: لوبیاهای سویا را پاک کنید و مدت 10 تا 16 ساعت در آب خیس کنید. در صورت دلخواه می توانید پوست دانه های سویا را بگیرید. گرفتن پوست دانه های سویا باعث می شود مراحل تهیه شیر از سویا بهتر صورت گیرد. یک روش دیگر این است که دانه های سویا را قبل از خیس کردن کمی شکاف دهید. در این حالت پوسته ها به راحتی شل شده و با شستن از سویا جدا می شوند. اگر سویا را شکاف دهید، زمان لازم برای خیس خوردن آن6 تا 8 ساعت می شود.
2- حرارت دادن دانه های سویا: سویاها را حرارت دهید تا آنزیم های مولد طعم لوبیا، از بین بروند. برای این کار می توانید مدت 2دقیقه سویاهای خیس خورده را داخل مایکروویو قرار دهید یا این که داخل فر بگذارید.
3- خرد کردن دانه های سویا: لوبیاهای سویای خیس خورده را به همراه 1 لیتر آب داخل مخلوط کن بریزید و مخلوط کنید. یا این که می توانید سویاهای خیس خورده را کاملاً آسیاب کنید و با 1 لیتر آب مخلوط کنید. سپس مایع مخلوط شده را آبکش کنید.
4- جوشاندن شیر سویا: مایعی که از آبکش رد شده است، شیر سویا نام دارد. شیر سویا را مدت 5 تا 10 دقیقه بجوشانید. بعد از خنک شدن، شیر سویا آماده مصرف است و می توانید تا 3 روز آن را در یخچال نگه دارید.
5- طعم دادن به شیر سویا: برای بهبود طعم شیر سویا، می توانید مقداری نمک به آن اضافه کنید، زیرا شیر گاو هم حاوی مقدار زیادی نمک است. شکلات، وانیل یا طعم دهنده های میوه ای نیز، مناسب هستند.
مزایای شیر سویا در مقایسه با شیر گاو:
بیشتر مردم شیر سویا را عمدتا به علت مزایای سلامتی بخش آن و نه به این علت که مجبورند می نوشند. بنابراین این سوال پیش می آید که مزیت های شیر سویا در مقایسه با شیر گاو چه می باشند؟
مزیت اول: شیر سویا تنها دارای پروتئین های گیاهی ست: مزیت پروتئین های گیاهی نسبت به حیوانی این است که کمتر باعث از دست رفتن کلسیم از طریق کلیه ها می شوند. این مطلب تایید شده است که رژیم غنی از منابع حیوانی(از خود گاو) ریسک بیشتری را برای ابتلا به استئوپروز به همراه دارد.
مزیت دوم: شیر سویا عاری از لاکتوز می باشد: حدود ۷۵ درصد جمعیت جهان دچار عدم تحمل لاکتوز می باشند. یکسری نژاد ها بیشتر از سایرین تحت تاثیر قرار می گیرند. برای مثا ل ۷۵ درصد آفریقایی ها و ۹۰ درصد آسیایی ها دچار عدم تحمل لاکتوز می باشند. علاوه بر این شیر سویا دارای پره بایوتیک های قندی مثل استاکیوز و رافینوز می باشد. این پروبایوتیک های قندی ایمنی را تقویت می کنند و به کاهش مواد سمی در بدن کمک می نمایند.
مزیت سوم: مردم کمتری به شیر سویا آلرژی دارند: تنها 5/0 درصد کودکان به شیر سویا آلرژی دارند این در حالی است که 5/2 در صد کودکان به شیر گاو آلرژی دارند.
مزیت چهارم: شیر سویا کلسترول را کاهش می دهد: چربی های اشباع شیر گاو ناسالم و کلسترول شما را افزایش می دهند. پروتئین شیر گاو هیچ نقشی در کاهش کلسترول ندارد در حالی که پروتئین سویا سطح کلسترول را کاهش می دهد. سازمان غذا و دارو آمریکا FDA این مطلب را تایید نموده است که که پروتئین سویا به عنوان بخشی از یک رژیم فقیر از چربی های اشباع و کلسترول می تواند ریسک بیماری های کرونری قلب را به میزان زیادی کاهش دهد. توصیهFDA مصرف ۲۵ گرم پروتئین سویا در رژیم روزانه می باشد.
مزیت پنجم: شیر سویا عاری از هر نوع هورمونی می باشد: شیر گاو دارای هورمون های طبیعی(از خود گاو) و یکسری هورمون های سنتتیک می باشد که عملکرد طبیعی بدن ما را تحت تاثیر قرار می دهند. هورمون سنتتیک(وابسته به انسولین) نمی شود! RBGH تولید شیر را تا ۲۰ درصد افزایش می دهد.
مزیت ششم: شیر سویا منجر به دیابت نوع: اگر چه نظر قطعی در این زمینه میان دانشمندان وجود ندارد ولی یکسری مطالعات نوعی وابستگی را میان مصرف شیر گاو و دیابت نوع ۱ نشان داده اند در حالی که چنین رابطه ای با مصرف شیر سویا مشاهده نشده است.
مزیت هفتم: شیر سویا غنی از ایزو فلاون هاست: وجود ایزو فلاون ها مهم ترین و منحصرترین مزیت شیر سویا می باشد. ایزوفلاون ها از بروز برخی از سرطان ها(سرطان پروستات و سرطان سینه) جلوگیری می کند. شیوع این سرطان ها در کشور هایی که دریافت بالای محصولات سویا منجمله شیر سویا را دارند بسیار پایین می باشد. علاوه بر این ایزو فلاون ها آنتی اکسیدان هایی هستند. شیر گاو عاری از ایزو فلاون هاست.
ایزو فلاون ها دارای مزایای متعددی شامل: کاهش کلسترول، تعدیل علایم یائسگی، جلو گیری از استئوپروز و DNA ما را در مقابل اکسیداسیون محافظت می نمایند.