سَویق

در لغت به معنای چیزی آمده است که از گندم و جو گرفته می شود که منظور آرد آنهاست. بنابراین، سویق معنایی مرادف (1)قاووت (قُویت) فارسی پیدا می کند. اما با مراجعه به روایات در می یابیم که سویق معنایی عام دارد و آن را از روییدنی هایی، چون بادام (2)، جو (3)، عدس (4)و حتی سیب (5)گرفته اند. در حدیثی از نوعی شکر خوب در سویق بادام سخن به میان آمده است (6)که یکی از ترکیبات آن را مشخص می نماید. بعضی گفتنه اند که سویق از هفت چیز گرفته می شود: 1. گندم، 2. جو، 3. نَبق (آرد مانندی است که از تنه درخت خرما می گیرند) ، 4. سیب، 5. کدو، 6. دانه انار، 7. ارزن. 10البته عدس که در روایات به کار رفته، ازقلم افتاده است. نیز گفته اند که سویق گندم و جو بیشتر مورد استفاده قرار می گرفته است. (7)بعضی از سویق ها، مانند سویق سیب، مصرف دارویی داشته است، نه مصرف خوراکی. (8)

از روایات چنین بر می آید که سویق به دو صورت مصرف می شد: یکی به صورت خشک که به آن «سویق جاف» می گفتند و دیگری به صورت خمیر و مخلوط با آب که به آن «سویق مَلْتوت» گفته می شد و آن را می نوشیدند. (9)گفتنی است که سویق در روایات به وسیله امام رضا (علیه السلام) این چنین تعریف شده است: «سویق خوب خوراکی است؛ زیرا اگر گرسنه باشم، گرسنگی ام را برطرف می کند و اگر سیر باشم، غذایم را هضم می کند»

1- لسان العرب، ج 6، ص 438.

2- بحارالانوار، ج 66، ص 287.

3- بحارالانوار، ج 66، ص 287.

4- بحارالانوار، ج 66، ص 282.

5- بحارالانوار، ج 66، ص 281.

6- بحارالانوار، ج 66، ص 281.

7- بحارالانوار، ج 66، ص 283.

8- بحارالانوار، ج 66، ص 284.

9- بحارالانوار، ج 66، ص 278.

10- بحارالانوار، ج 66، ص 280.