از مردم كساني اند كه خدا را يك طرفه مىپرستد...
موحد واقعي كسى است كه دين را قبول كرده و به هر مكروه درباره دين خويشتندار باشد.
وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلىَ حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيرٌْ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلىَ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَ الاَْخِرَةَ ذَالِكَ هُوَ الخُْسْرَانُ الْمُبِين.حج/11
و از مردم كساني اند كه خدا را يك طرفه مىپرستد ، پس اگر خيرى (ثروت، صحت، مقام) به او رسيد بدان دلگرم شود، و چون آزمونى (ضررى در مال و جان) به او رسيد رخ برتافته برمىگردد. چنين كسى در دنيا و آخرت خود زيان كرده است (در دنيا اعمالش حبط و در آخرت گرفتار كيفر شرك و فسق است)، اين است همان زيان آشكار.
اين آيه شرح حال:
مردماني است كه خدا را در حاشيه بندگى مىكنند و به متن بندگى وارد نمىشوند، ظاهرا دست از بتپرستى بر ميدارند و به عبادت و بندگى خدا مشغول ميشوند ولى در جانب و كنارى از دين قرار ميگيرند.
مانند كسانيكه در طرفى از اطراف و جوانب لشگر گردش ميكنند براى آنكه اگر ظفر يابند غنيمتى بدست آرند و اگر شكستى مشاهده كنند فرار را برقرار اختيار نمايند اينها هم در شك و نفاق زيست ميكنند و ظاهرا با مسلمانان كجدار و مريز رفتار مينمايند و شركت در افعال و اعمال ايشان دارند ولى منتظرند اگر در سايه اسلام به مال و منال دنيوى برسند باقى بمانند و معتقد به نبوّت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شوند و اگر بلا و فتنهئى براى آنها روى دهد منصرف گردند و بدين آباء خود برگردند.
از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده فرمود:
آيه فوق در حق دومى و پيروانش و كسانيكه بغير ما
آل محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم امامى براى خود اختيار نموده نازل شده است .
نرم افزار جامع التفاسير شيعه