لینک ثابت
این سوره در مدینه نازل شده ودارای هجده آیه وبه نام سوره ((حجرات )) یا سوره ((آداب واخلاق )) نامیده شده است .
((حُجرات )) جمع ((حُجره )) است و چون در این سوره نام حجره های پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله (که بسیار ساده و از گل و سقف آن از چوب و شاخه های خرما بود) برده شده ، این سوره حجرات نامیده شده است .
آغاز سه سوره قرآن ، (مائده ، حجرات و ممتحنه ) که درباره مسائل حکومتی و اجتماعی است ، با جمله (یا ایّها الّذین آمنوا) شروع شده است .
در این سوره به خاطر آن که چند بار پی درپی جمله (یا ایّها الّذین آمنوا) آمده است ، سیمای یک جامعه اسلامی از آن معلوم می شود.
1- تامين و عرضه خدمات حمايتي براي كليه گروههاي سني و خانواده ها و افراد نيازمند از طريق ايجاد و تعميم واحدهاي مناسب در قالب شبكه هاي بهزيستي كشور و بر اساس نيازهاي محلي
2- تامين و عرضه خدمات مربوط به معلولين جسمي ، ذهني، رواني و اجتماعي قابل توانبخشي و غير قابل توانبخشي از طريق نگهداري و مراقبت از آنان در واحدهاي مناسب در سطح ارگانهاي مركزي و استاني سازمان
3- بررسي مناطق و ارزيابي واحدهاي حمايتي و توانبخشي شبكه هاي كشور به منظور بسط و گسترش كمي و كيفي خدمات مربوط با توجه به شرايط محيط و نيازهاي عيني هر منطقه
عوامل پیدایش تأمین اجتماعی
اختلاف شرایط، امکانات، ویژگی های طبیعی، چگونگی نظام های حاکم بر اجتماعات و استعدادهای افراد، ایجاب می کند که زندگی همه انسان ها، در یک سطح نباشد و همگی نتوانند از درآمد مساوی برخوردار باشند. از دیرباز، بشر شاهد محرومیت ها و کمبودهای فراوانی بوده است؛ بیکاری، بیماری، نقص عضو، سوانح و حوادث را بر پیکر برخی هم نوعان احساس می کرد و رنج می برد و برای درمان آن، راه های مستقل و محترمانه ای را جست و جو و ارائه می کرد که یکی از آن ها «تأمین اجتماعی» است.
به طورکلی، وجود سه عامل، زمینه پیدایش«تأمین اجتماعی» را در دنیا فراهم آورده است: اول، نفع شخصی و اهمیتی که هر فرد برای منافع خود قائل است؛ دوم، احساس خیرخواهی و نوع دوستی؛ سوم، احساس سرنوشت مشترک که می توان از آن به احساس صنفی نیز تعبیر نمود.
خدمات بهزیستی در سه بخش به نیازمندان و مدد جویان عرضه می شود:
1- امور فرهنگی و پیشگیری : در این بخش دو دفتر فعالیت می كنند، دفتر آموزش و پژوهش و و دفتر پیشگیری از معلولیت ها و آسیب های اجتماعی.
2-امور اجتماعی : در این بخش، كار از پیچیدگی برخوردار است. بازآموزی و بازپروری گروههایی چون معتادان، متكدیان، زنان ویژه ، فرزندان و زنان بی سرپرست و مانند اینها نیازمند مشاركت عمومی و یاری همه جانبه است ،به این منظور باید مربیان، روانشناسان و مددكاران اجتماعی ورزیده به كار گرفته شوند.
3-خدمات امور توانبخشی : از طریق دفاتر توانبخشی و امور اجتماعی معلولین، توانبخشی حرفه ای و دفتر توانپزشكی، پیراپزشكی و وسایل توانبخشی به معلولین جسمی و ذهنی، خدمات توانبخشی ارائه می شود. دریافت كنندگان خدمات از این بخش، نابینانیان ، ناشنوایان و معلولان جسمی – حركتی هستند . افراد دارای معلولیت ذهنی با توجه به بهره هوشی به سه گروه عمیق ( ایزوله) تربیت بدنی و آموزش پذیر تقسیم می شوند. همچنین معلولین جسمی و ذهنی توام كه از بدترین نوع معلولیت ها است، زیر پوشش این بخش از سازمان بهزیستی هستند
25 تیرماه در کشورمان ایران” روز بهزیستی و تامین اجتماعی” نامگذاری شده است.
سازمان بهزیستی
سازمان بهزیستی كشور، به موجب لایحه قانونی سال 1359 در جهت تحقق مفاد اصول ۳، ٢١ و ٢۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در زمینه تحقق عدالت اجتماعی تشكیل شده است.
در واقع بهزیستی، سازمانی فرهنگی، اجتماعی و امدادی است که به منظور گسترش رحمت الهی در جامعه و حفظ ارزش ها و کرامات والای انسانی، مجموعه خدماتی را ارائه می دهد. سازمان بهزیستی برای کمک به قشرهای محروم و انسان هایی که بنا به دلایل محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ارثی و نیز داشتن مشکلات جسمی، روانی، عاطفی، گرفتار مشکلات و دچار عدم تعادل شده اند، تأسیس شده است.
سازمان بهزیستی با کمترین حمایت های دولتی و با تکیه بر مشارکت مردمی و همکاری سازمان ها، در راه گسترش خدمات توان بخشی، امدادی، بازپروری و کمک به تأمین حداقل نیازهای گروه های کم درآمدی که قادر به توانایی و خودکفایی اقتصادی نیستند، فعالیت می کند.
از نظر روانشناسی یکی از مسائل مهم نوجوانی شکلگیری شخصیت اوست، نوجوان آرام آرام با محیط خانه و مدرسه و مراکز فرهنگی، آشنائی خاصی پیدا کرده و نسبت به آنها احساس مسئولیت میکند.
خود را درک میکند و جایگاه مناسبی برای خود در نظر میگیرد.
در روابط اجتماعی برای خود احترام و شخصیتی قائل است.
دوست دارد مردم او را احترام کنند، و شخصیت او را بشناسد و متناسب با آگاهی و اندیشمندی او به او بنگرند
او را بستایند و مورد احترام قرار دهند که امام با توجه به همین مرحلهی حساس رهنمود میدهد:
حفظ شخصیت
قال علی علیهالسلام:
«فاقیمو ا علی شانکم و الزموا طریقتکم»
(بر شخصیت و ارزش خود استوار باشید و راه خود را بروید). خطبهی 6/132 نهجالبلاغه المعجم المفهرس.
چون دوران نوجوانی یکی از دورانهای حساس شکلگیری شخصیت نوجوان است، از این رو توجه به حقوق دیگران، خواستهها و نگرانیهای مردم بسیار ضروری است.
راه حفظ شخصیت
مردم جامعه دوستان و همسایگان، همانند ما میباشند، و چون ما محبت و خشم دارند
برخی از چیزها را دوست و بسیاری از سخنها را دوست ندارند.
شخصیت اجتماعی انسان وقتی درست شکل میگیرد که متناسب با خواستهها و کششهای درونی مردم رفتار کنیم و در پرهیز اجتماعی نیز دارای معیار سنجش صحیحی باشیم که فرمود:
قال علی علیهالسلام:
«من ضمن بعرضه فلیدع المراء»
(کسی که بر آبرو و شخصیت خود نگران است باید از مجادله بپرهیزد). حکمت 362 نهجالبلاغه المعجمالمفهرس.
امام صادق(علیه السلام) می فرماید:
اَلْمُؤْمِنُ بَیْنَ مَخافَتَیْنِ: ذَنْبٌ قَدْ مَضَی لا یَدْرِی ما صُنْعُ اللهُ فیه وَ عُمْرٌ قَدْ بَقِیَ لا یَدرِی ما یَکْتَسِبُ فِیهِ(1)
ترجمه
انسان با ایمان همواره از دو چیز نگران است از گناهان گذشته خود که نمی داند خدا با او چه رفتار می کند، و از عمر باقیمانده که نمی داند خود چه خواهد کرد!
شرح کوتاه
بارزترین نشانه ایمان، احساس مسؤولیت است، احساس مسؤولیت در برابر اعمالی که انجام داده و احساس مسؤولیت در برابر وظایف و تکالیفی که در پیش دارد.
آن کسی که این دو احساس را دارد همواره به فکر جبران کوتاهی های گذشته است; و همچنین در فکر پیدا کردن بهترین راه ممکن برای استفاده از فرصت های باقیمانده، و این هر دو رمز تکامل و پیشرفت یک انسان با یک ملت است، مردمی که نه به اعمال گذشته می اندیشند و نه به فکر ساختن آینده اند، افرادی بینوا و بدبختند.
1. اصول کافی، جلد 2، صفحه 7.
سحر از دامن نرجس، برآمد نوگلی زیبا
گلی کز بوی دلجویش، جهان پیر شد برنا
زهی سروی که الطافش، فکنده سایه بر عالم
زهی صبحی که انفاسش، دمیده روح در اعضا
سپیده دم ز دریای کرم برخواست امواجی
که عالم غرق رحمت شد، از آن مواج روح افزا
به صبح نیمه شعبان تجلّی کرد خورشیدی
که از نور جبینش شد، منوّر دیده زهرا
چه مولودی که همتایش ندیده دیده گردون
چه فرزندی که مانندش، نزاده مادر دنیا
به صولت تالی حیدر، به صورت شبه پیغمبر
به سیرت مظهر داور، ولیّ والی والا
قدم در عرصه عالم، نهاده پاک فرزندش
که چِشم آفرینش شد، ز نورش روشن و بینا
به پاس مقدم او شد، مزیّن عالم پائین
ز نور طلعت او شد، منوّر عالم بالا
چو گیرد پرچم (انّا فتحنا)، در کف قدرت
لوای نصرت افرازد، بر این نُه گنبد خضراء
شها چشم انتظاران را، ز هجران جان به لب آمد
بتاب ای کوکب رحمت، بر افکن پرده از سیما
تو گر عارض بر افروزی، جهان شود روشن
تو گر قامت برافرازی، قیامت ها شود برپا
تو گر لشگر برانگیزی، سپاه کفر بُگریزد
تو گر از جای برخیزی، نشیند فتنه و غوغا
بیا ای کشتی رحمت، که دریا گشت طوفانی
چو کشتیبان توئی، ما را چه غم از جنبش دریا
خوش آن روزی که برخیزد، ز کعبه بانگ جاء الحقّ
خوش آن روزی که برگیرد، حجاب از چهره زیبا [1].
پی نوشت
[1] اشعار از شاعر محترم: مرحوم دکتر قاسم رسا «ره»