راه تحصیل حضورقلب درنماز
فرمودند:
اگر کسی بخواهد حضور قلب تحصیل کند، لحظه ای که درنماز، توجه پیدا می کند، اختیارا قلب خود را منصرف [به غیر} نکند.
همین اقدام، سبب دوام حضور می شود.[تا] عمل نکند، نمی فهمد.
(یعنی نمی تواند آثار و برکات این دستورالعمل را بفهمد.)


نماز، ملاک قبولی و متبوع تمام اعمال
سؤال:
معنای این روایت که می فرماید: «إِنَّ کُلَّ شَیْ ءٍ مِنْ عَمَلِکَ تَبَعٌ لِصَلاتِکَ. به راستی که تمام اعمالت تابع نمازت می باشد.» (نهج البلاغه، ص 383)  چیست؟
جواب:
شاید مقصود این باشد که در روایت دیگر می فرماید: «إِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ ما سِواها، وَ إِنْ رُدَّتْ رُدَّ ما سِواها. اگر نماز پذیرفته شود، سایر اعمال نیز مورد پذیرش قرار می گیرد؛ و اگر پذیرفته نشود، سایر اعمال نیز مورد قبول قرار نمی گیرد.»(فلاح السائل، ص 127)

لذّت از نماز، از هر لذّتی بالاتر است
در روایت است که رسول اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم فرمود:
«حُبِّبَ إِلَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ: أَلطِّیبُ، وَ النِّساءُ، وَ جُعِلَ قُرَّةُ عَیْنِی فِی الصَّلاةِ. iز دنیای شما مورد علاقه و محبوب من است: عطر و بوی خوش، زنان، و نور چشم من در نماز قرار داده شده است.»(وسائل الشیعة، ج 1، ص 442)

تمام لذّتها روحی است و آن چه از لذّات که در طیب و یا از راه نساء، به صورت حلال تکوینا مطلوب است، بیش از آن و به مراتب بالاتر، در نماز است؛ امّا طفل کم درک را با لذت حجله و عروسی کاری نیست و حجله گاه برای او لذّت ندارد، بلکه برای او حصار و قفس و زندان است و خود او در آن جا زندانی و بی تحرّک است، برای او دویدن و بازی لذت دارد، او دوچرخه و سه چرخه دوست می دارد و از این لذّت می برد که از جایی به جایی در حرکت و سیر باشد، بازی در کوچه برای او از حجله و عروسی لذّت بخش تر است.

برای ما هم آبگوشت لذت دارد. برای تریاکی ها و شیره کشها و… کارهایشان از همه چیز چنان که مدّعی هستند لذیذتر است.
لذّتها همه روحی است، وگرنه کوه به این عظمت، در جهالتِ از لذتهای روحی است.
در روایت است:
«تَنَعَّمُوا بِعِبادَتِی فِی الدُّنْیا، فَإِنَّکُمْ تَتَنَعَّمُونَ بِها فِی الاْآخِرَةِ. در دنیا از عبادت من برخوردار شوید و لذّت ببرید، چرا که در آخرت از آن لذّت خواهید برد.»(اصول کافی، ج 2، ص 83)