روش هايي را که حضرت علي (ع) براي ايجاد شادي و نشاط و برطرف نمودن غم و اندوه توصيه نموده است مي توان به سه دسته روش هاي شناختي، رفتاري و شناختي - رفتاري تقسيم کرد

امروزه روشهاي گوناگوني براي ايجاد شادي و نشاط و کاهش غم و اندوه پيشنهاد مي شود که بسياري از آنها يا تأثير کمي بر شادي دارند(مثل ابراز چهره اي و موسيقي)، يا تاثير آنها بر شادي کوتاه مدت است(مثل روش ولتن، دريافت هديه و تماشاي فيلم)، و يا درکوتاه مدت يا دراز مدت بر روح و جسم انسان اثرات نامطلوبي باقي مي گذارند (مثل فعاليت جنسي مکرر و مصرف الکل و يا داروهاي روانگردان ) (آرجايل، 2001).

روشهاي شناختي

1- توشه آخرت را مبناي خوشحالي و اندوه خود قرار دادن:

حضرت علي (ع) در نامه خود به ابن عباس مي فرمايد:

«…خوشحالي تو از چيزي باشد که در آخرت براي تو مفيد است و اندوه تو براي از دست دادن چيزي از آخرت باشد…. بر آنچه از دنيا از

دست مي دهي زاري کنان تأسف مخور…. و همت خويش را به دنياي پس از مرگ واگذار.» (نامه 22)

2- توجه به فناپذيري و دگرگوني حالات دنيا:

حضرت علي (ع) در جايي ديگر از نهج البلاغه مي فرمايد:

«چون سختيها به نهايت رسد، گشايش پديد آيد و آنگاه که حلقه هاي بلا تنگ گردد آسايش فرا رسد.»

3- توجه به پاداشهاي اخرويِ تلخ کامي هاي دنيا

حضرت علي (ع) درباره تلخ کامي هاي دنيا مي فرمايد:

«تلخ کامي هاي دنيا شيريني آخرت و شيريني دنياي حرام تلخ کامي آخرت است.

يکي از عواملي که باعث افزايش سلامت رواني افراد مذهبي مي شود اين است که آنها وقايع منفي را به صورت مثبت تفسير مي کنند (پاراجمنت و پارک (2)، 1995). آرجايل (2001) معتقد است مردم وقتي مي توانند شادتر باشند که افکار متفاوت و بدون دردسري در مورد تغيير شرايط زندگي خود داشته باشند؛ به اعتقاد او افراد شاد نظر مثبتي درباره مسائل دارند و مي توانند بخش جذاب مسئله را مورد توجه قرار دهند.

4- اندوه روز نيامده را نخوردن و از روزي مقرر خداوندي خشنود بودن:

حضرت علي (ع) مي فرمايد:
«اي فرزند آدم ! اندوه روز نيامده را بر امروزت ميفزا، زيرا اگر روز نرسيده از عمر تو باشد، خداوند روزي تو را خواهد رساند.»

5- عشق نورزيدن به دنياي حرام و دل کندن از آن :

حضرت علي (ع) در مورد تأثير دنياپرستي بر آدمي مي فرمايد:
«…هر کس به دنياي حرام عشق ورزيد، درونش پر از اندوه شد…دل کندن از دنيا لذت بخش تر از اطمينان داشتن به آن است.»