علّت تشویق تعالیم دینی به ارتباط با علمای ربّانی
تعالیم روحبخش قرآن و عترت، تأکید بسیاری بر انس و ارتباط مردم با علمای دینی دارند و در این باره، مسلمانان را به طرق گوناگون تشویق نمودهاند. مثلاً از منظر روایات، پشت سر عالم راه رفتن، نگاه به صورت عالم و یا حتی نگاه به درب خانه عالم ثواب دارد. این ثوابها تشویقی است و به خاطر پیروی مردم از علمای ربّانی که منجر به رستگاری آنان میشود وضع شده است.
البته باید توجه داشت که پیروی از عالمی جایز است و ثواب دارد که ربّانی و متّقی باشد؛ عالمی که علاوه بر تخصّص و آشنایی کامل به اسلام عزیز، متدین بوده و دنیاطلب نباشد.
اگر شجره طیبه قرآن در عمق جان انسان رسوخ کند، سقوط نخواهد کرد و رسوخ این شجره طیبه در عمق ذات انسان، با سر و کار داشتن با علمای ربّانی و روحانیت متّقی و راهیافته و با سر و کار داشتن با مساجد و جلسات وعظ و مجالس عزاداری و همچنین با سر و کار داشتن با کتابهای دینی که مبین احکام، اخلاق و اعتقادات اسلام هستند، میسّر خواهد شد
هر کسی که لباس روحانیت بر تن دارد، شایسته پیروی نیست. نباید تصور شود که افراد عالم نما، راه از چاه تشخیص میدهند و میتوانند راهنمای دیگران باشند. کسی لیاقت تبلیغ دین را دارد که بر احکام، اعتقادات و اخلاق اسلام، مسلّط باشد. علاوه بر این، روح خداترسی در عمق جان او حکمفرما باشد. بنابر تعبیر قرآن کریم:
«الَّذینَ یبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ یخْشَوْنَهُ وَ لا یخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ»[1]
یافتن چنین عالمی و پیروی از او، از همه واجبات، واجبتر است؛ زیرا عالم ربّانی و راهیافته، معلّم اخلاق انسان است و علاوه بر آنکه مانع سقوط انسان میشود، میتواند او را به مقام آدمیت برساند. البته در این خصوص نباید به غلط تصوّر شود که هر کسی باید یک معلّم خصوصی در اخلاق داشته باشد. این امر به خصوص برای عموم مردم، ممکن نیست.
انسان باید در مجالس وعظ و خطابه علمای راستین شرکت کند و از نوارها و سیدیهای دینی و مورد اطمینان استفاده لازم را ببرد تا راه مستقیم را بیابد و سعادتمند شود، وگر نه کسی خود به خود رستگار نخواهد شد.
______________________________________________
1- احزاب / 39