بر اثر روزه راستین به ویژه روزه ماه رمضان، حکومت شهوت ها و خواهش های شیطانی جای خود را به حکومت تقوا و پیروی از رهنمودهای الهی می دهد و تیرگی هوس ها و شهوت ها در جان آدمی به نورانیت و روشنی باطن تبدیل می شود. در سایه همین صفا و پاکی حاصل از روزه، روزه دار با خودآگاهی خدادادی نه تنها دهان و شکم خود را از خوردن و آشامیدن، بلکه همه اعضای خویش را از آنچه خدا حرام فرموده است، نگاه می دارد و شایستگی رسیدن به آن درجه از تقوا را می یابد که حتی از اندیشه گناه نیز دوری گزیند و این، اوج روشنایی و رحمت روزه است.

امیرالمؤمنین علی علیه السلام با اشاره به همین مرتبه می فرماید:

صیامُ الْقَلْبِ عَنِ الْفِکْرِ فی الآثامِ اَفْضَلُ مِنْ صیامِ الْبَطْنِ عَنِ الطَّعام.

روزه دل از اندیشه گناهان، برتر از روزه شکم از خوردن و آشامیدن است.

این سخن بدان معنا نیست که ظاهر روزه و پرهیز از خوردن و آشامیدن را رها کنیم، بلکه باید به آن بسنده نکنیم و بیش از آن بکوشیم که به ره آورد معنوی روزه نیز دست یابیم. البته همین خودداری ظاهری و روزه معمولی نیز انقلابی روحی در روزه داران پدید می آورد و بنا بر آمار و ارقام، در ماه مبارک رمضان از شرارت ها و تباهی ها در سطح جامعه کاسته می شود. همچنین صفا و پاکی حاصل از روزه و خودداری و پرهیزکاری روزه دار همچون سپری است که روزه دار را از آتش عذاب الهی در امان می دارد. پیامبر عزیز اسلام فرمود: «الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النّار؛ روزه، سپری است که روزه دار را از آتش دوزخ حفظ می کند».

پیام متن:
روزه، چراغ بینش و آگاهی را در درون برمی افزود و در کنار آثار معمولی، بر اثر پرهیز کردن در خوردن و آشامیدن، صفا و پاکی درون را نیز با مجاهده نفسانی بیشتر به همراه می آورد.