گام سوم:درک ضرورت استحکام خانواده
از آموزه های دینی می توان چنینی برداشت نمودکه همت دین، بر ایجاد روابطی بانشاط میان زوجین است. لذا کاهش نزاع ها وتنش ها، تلاش برای گسسته نشدن خانواده، باطلاق وکم کردن پیامدهای طلاق در صورت نبودن راه جایگزین، از جمله مطلوبات دین در خصوص استحکام خانواده می باشد.
بدین جهت در احادیث معصومین «علیهم السلام» برحسن خلق ودینداری به ویژه از سوی شوهر، تأکیدویژه ای گشته است. اثر رعایت این دو نکتهف ایجاد روابط خانوادگی بر پایه مدارا وگذشت ونیزوجود ترس از خدا به عنوان کنترل کننده ای قوی در درون خانواده است. اسلام راه حل حقوقی را بخاطر مشکلات آن از جمله خصوصی بودن عرصه خانواده ونبود امکان استفاده از شهود برای اثبات ادعا وترس از پیامدهای طرح دعوا در دادگاه، خصوصا از طرف زن،تنها راه حل ندانسته است.بلکه همت اصلی خود را بر فرهنگ سازی وتقویت بنیان های اخلاقی معطوف نموده است. توصیه های دینی زیر، نمونه ای از اهتمام اسلام به استحکام خانواده است:

1.تأکید بر مدارا وحسن خلق
در احادیث آمده است که «آن کس که بهره ای از مدارانبرد، از هیچ خوبی بهره نبرده است»(مستدرک الوسایل ومستنبط المسایل،ح9959)،« هرکس که با تساهل، نرمی وراحتی رفتار نماید، خداوند آتش را بر او حرام می گرداند»(نهج الفصاحه،ح2911)، «وفق ومدارا بر چیزی قرار نگرفت مگر اینکه به زیباییش افزود واز چیزی گرفته نشد، مگر آنکه بد نمایش کرد»(نهج الفصاحه،ح265)و…

2.دعوت به صبر وکنترل خشم:
«آن کس که خشم خود را در حالی که توان اعمال آن را دارد،کنترل نماید، خداوند او را مملو از ایمان وامنیت خواهد نمود»(الکافی،ج2،ص10،ح7)، «هرکس که بر بد خلقی همسرش، به خاطر خدا، صبر پیشه نماید، خداوند به ازای هر موردی که درآن صبر پیشه نماید،خداوند به ازای هر موردی که در آن صبر پیشه سازد، ثوابی معادل ثواب ایوب«علیه السلام» بر بلاهای خود، اعطا خواهد نمود»و…

3.نهی از ایجاد زمینه های خشونت:
گاهی اوقات، افراد با رفتار وگفتار خود،زمینه های تزلزل خانواده را فراهم می کنند. این افراد در روایات به شدت مورد توبیخ قرار گرفته اند:« هنگامی که زن به شوهرش بگوید: هرگز از توخیری ندیده ام، اعمال نیکش بی اثر می شود»(نهج الفصاحه،ح226)
«هرمردی که به همسرش آزاررساندتا آنجا که زن با پیشنهاد فدیه خود رابرهاند، خداوند به مجازاتی کمتر از آتش در حقش رضایت نخواهد داد»(وسایل الشیعه،ح28597).« هر زنی که با زبان، شوهرش را بیازارد، خداوند هیچ انفاق وعمل صالحی از او نمی پذیرد تاآنکه رضایتش را جلب کند، اگرچه روزها راروزه بگیرد وشب ها را (درحال عبادت) برپا دارد… همچنین است مرد، آن گاه که در حق همسرش ستم نماید».(بحارالانوار،ج76،ص334،ح1)
در مقابل، توصیه های فراوانی برای ایجاد مودت ومحبت صورت گرفته است:«هنگامی که مرد همسرش را با نگاه می نوازد وهمسرش نیز به او می نگرد، خداوند نیز نظر رحمت خویش را برآن دو می افکند»(نهج الفصاحه،ح621)؛ «هدیه ها،کینه ها را می زداید»(مستدرک الوسایل ومستنبط المسائل،ح15110)

4.توجه به تعدیل انتظارات
آموزه های دینی سفارش می کنند که زن وشوهر با کم کردن انتظارات وپذیرش عذر نسبت به کوتاهی های مقابل، فضای خانه را گرم وصمیمی نگاه دارند. چنانکه پیامبر اکرم«صلی الله علیه وآله» به حضرت فاطمه«سلام الله علیها» می فرمایند:«دخترم، از همسرت چیزی مخواه مگر آنکه او خود برای تو آماده کند»(بحار الانوار،ج43،ص31)؛«بدترین زنان شما کسانی اند که… هیچ عذری را از شوهر نمی پذیرد وهیچ خطائی از وی را نمی بخشند»و…(وسائل الشیعه،ح24957)

5.کنترل خشم
خشونت چه از نوع فیزیکی وچه از نوع روانی وگفتاری، از سوی آموزه های دینی مورد تقبیح قرار گرفته است و بر ضرورت کنترل آن تأکید شده است:«جز شخص کریم، زنان را تکریم نمی کند وجز شخص پست به انان اهانت روا نمی دارد»(نهج الفصاحة،ح1520)،«هیچ جرعه ای نزد خداوند، پر ارزش تر از جرعه ای از خشم که شخص به خاطر خداوند آن را فرو می خورد نیست»(نهج الفصاحة،ح2628)؛«بدترین مردم کسی است که خانواده خویش را تحت فشار قرار دهد»(کنزالعمال،ح44972) و…

6.دعوت به اصلاح روابط زناشویی وپرهیز از طلاق وایجاد اختلاف میان زوجین
«خداوند،دروغ گویی به خاطر اصلاح را دوست دارد واز راستگویی در مسیر مفسده انگیزی متنفر است»(نهج الفصاحة،ح782)؛«کسی که میان مادروفرزند تفرقه اندازد، خداونددر بهشت میان او و دوستانش جدایی خواهد انداخت»(مستدرک الوسایل ومستنبط المسایل،ح15642)
«در نزد خداوندچیزی نکوهیده تر از خانه مسلمانی که با طلاق ویران شده باشد، نیست»(وسایل الشیعه،ح27874)؛ ازدواج کنید وطلاق ندهید که طلاق، عرش الهی را به لرزه می آورد»(وسایل الشیعه،ح27874)

مشاهده شده درکتاب رسالت های زن منتظر/مریم معین الدینی وعلی غلامی/ص112-118
با ادامه مطالب همراه ما باشید…