جايگاه طبّ پيشگيرى در اسلام
بررسى متون اسلامى به روشنى نشان مىدهد كه يكى از اهداف اصلى و حكمتهاى مهمّ احكام و مقرّرات اسلامى ، طبّ پيشگيرانه ، از طريق پيشگيرى از بيمارىها و تأمين سلامت انسان است . خداوند متعال ، تصريح مىكند كه قرآن و برنامه هاى نورانى و حياتبخش آن ، جامعه بشر را به راههاى تأمين سلامت ، رهنمون مى گردد:
« يَهْدِى بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَ نَهُ سُبُلَ السَّلَـمِ » . 1 خداوند ، هر كه را از خشنودى او پيروى كند ، به وسيله آن [كتاب] به راههاى سلامت ، رهنمون مىشود .
و بدين سان ، انسان مىتواند با پيوند با خدا و برنامههايى كه او براى زندگى بشر ارائه كرده ، به بزرگترين نعمتهاى الهى دست يابد و نه تنها آخرت ، بلكه سلامت و سعادت و خوشبختى دنياى خود را نيز تأمين نمايد:
« مَّن كَانَ يُرِيدُ ثَوَابَ الدُّنْيَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْيَا وَالْأَخِرَةِ » . 2 هر كس پاداش دنيا مى خواهد ، [بداند كه] پاداش دنيا و آخرت ، نزد خداست .
بر اين پايه ، در اسلام ، آنچه براى سلامت جسم و يا جان خطرناك و زيانبار است ، حرام يا مكروه است و آنچه براى سلامت انسان ، لازم و مفيد است ، واجب يا مستحب ، و آنچه سود و يا زيانى براى جسم و يا جان ندارد ، مباح شناخته شده است . اين بدان معناست كه طبّ پيشگيرى در متن مقرّرات و احكام پنجگانه اسلام ، تنيده شده و اجراى كامل و دقيق قوانين الهى در زندگى ، سلامت جسم و جان انسان را به همراه دارد3
1- مائده ، آيه 16 .
2 - نساء ، آيه 134 .
3 - به استثناى مواردى كه حكمت الهى به دليل مسائل تربيتى بيمارى فردى را اقتضا نمايد (ر. ك : ج1 ، ص 126 ، حكمت بيمارى) .