براى از دست دادن نعمتهاى دنيا تأسف نخوريد...
مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فىِ الْأَرْضِ وَ لَا فىِ أَنفُسِكُمْ إِلَّا فىِ كِتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبرَْأَهَا إِنَّ ذَالِكَ عَلىَ اللَّهِ يَسِير.حديد/22
هيچ مصيبتى چه در (روى) زمين (از قبيل زلزله و قحطى و ناامنى) و چه در نفوس خودتان (نظير جراحت و مرض و مرگ) روى ندهد جز آنكه در كتابى (لوح محفوظ) پيش از آنكه آن را (زمين يا شما يا آن مصيبت را) خلق كنيم ثبت است، همانا اين (كار) بر خدا آسان است.
كلمه” مصيبت” به معناى واقعه و حادثهاى است كه به انسان يا هر چيز اصابت كند، مصيبتى كه در زمين و از ناحيه آن به انسانها مىرسد” قحطى و آفت ميوهها و زلزلههاى ويرانگر و امثال آن است،
و مراد از” مصيبتى كه به جان آدمى روى مي آورد” بيمارى و جراحت و شكستن استخوان و مردن و كشته شدن و امثال آن است
سپس خداوند علّت و حكمت آن را با اين آيه بيان فرموده :
كه براى از دست دادن نعمتهاى دنيا تأسف نخوريد و به آنچه خداوند از دنيا به شما داده شادمان نشويد .
يعنى در صورتى كه شما ميدانيد هر چيزى (در عالم) اندازهگيرى شده و در پيشگاه خدا (لوح محفوظ) نوشته شده است، اندوهتان بر آنچه از دست دادهايد و شادمانيتان بر آنچه به شما داده شده است، كم خواهد شد.
لِّكَيْلَا تَأْسَوْاْ عَلىَ مَا فَاتَكُمْ وَ لَا تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَئكُمْ وَ اللَّهُ لَا يحُِبُّ كلَُّ مخُْتَالٍ فَخُور./23
تا بر آنچه از دست شما رفت تأسف نخوريد، و بر آنچه به شما داده شادمانى (بىجا) نكنيد، و خداوند هيچ متكبر فخرفروشى را دوست ندارد.
از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده فرمود:
وقتى كه سر مقدس حضرت امام حسين عليه السّلام و اهل بيت آن بزرگوار را بر يزيد ملعون وارد كردند، حضرت امام زين العابدين عليه السّلام را با غل آهنى بسته بودند.
چون نگاه يزيد بر آن حضرت افتاد گفت: اي على بن الحسين حمد خداي را كه پدرت حسين را كشت.
آن حضرت فرمود :خداوند لعنت كند كشنده پدرم را.
اى يزيد تو گمان ميكنى كه نعوذ باللّه پروردگارم را لعن ميكنم.
يعنى خداوند او را نكشت، بلكه تو كشتى.
يزيد در غضب شد، امر كرد ،سر مقدس آن حضرت را جدا كنند.
فرمود: اكنون كه قصد كشتن مرا دارى دختران رسول خدا را چه كسى به منزلهايشان بر ميگرداند و حال آنكه محرمى به جز من ندارند.
يزيد گفت:خودت بر گردان ،از كشتن تو منصرف شدم.
پس از آن سوهانى طلب نمود و به دست خودش غل آهنى را از گردن آن حضرت بيرون آورد.
گفت :مي دانى چرا من اين كار را به دست خود انجام داده ام.
فرمود: بلى مي خواستى در بر داشتن غلو زنجير، كسى به غير از خودت منّت بر من نگذارد.
يزيد گفت: آرى چنين است ،اي على بن الحسين «ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ» يعنى اين ابتلا را خودتان بدست خود درست كردهايد .
فرمود: حاشا كه چنين باشد، اين آيه در باره ما نازل نشده، بلكه آيه” ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي أَنْفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتابٍ” در حق ما نازل شده است.
ما اهل بيت پيغمبر تأسف نمي خوريم بر آنچه از ما فوت شده و خوشحال نمي شويم بآنچه به ما داده شده، بلكه تسليم امر پروردگار هستيم.
نرم افزار جامع التفاسير شيعه