با عمل اطاعت كنيد، نه به گفتار
قُلْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَ عَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ وَ إِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُواْ وَ مَا عَلىَ الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَغُ الْمُبِينُ.54/نور
بگو: خدا را اطاعت كنيد و اين رسول را اطاعت كنيد ، پس اگر روى گردانيد جز اين نيست كه بر عهده اوست آنچه بر آن تكليف شده و بر عهده شماست ، آنچه بدان مكلّفيد، و اگر از او فرمان بريد هدايت مييابيد، و بر رسول جز رساندن آشكار چيزى نيست .
أَطِيعُوا اللَّهَ خدا را با عمل اطاعت كنيد، نه به گفتار فقط.
وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا رسول خدا را نيز با عمل اطاعت كنيد پس اگر آنان از اطاعت رسول روى گردانند هيچ ضررى به رسول خدا “صلّى اللّه عليه و آله ” نمي زند.
فَإِنَّما عَلَيْهِ پس آنچه كه بر عهدهى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله است ما حُمِّلَ چيزى است كه بر عهدهى او گذاشته است، و آن تبليغ رسالت اوست كه تبليغ كرده است و وظيفه ى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله هدايت شماست به طاعت نيست تا اگر عمل نكرديد تا وزر و وبال روى گردانيدن شما از حقّ بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله باشد.
وَ عَلَيْكُمْ ما حُمِّلْتُمْ و بر شما است آنچه بر عهدهى شما گذاشته شده است، يعنى متابعت و پيروى از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وظيفه ى شماست، از اين رو ، ضرر روى گردانيدن به خود شما باز مىگردد، نه بر پيامبر و خدا.
وَ إِنْ تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا و اگر اطاعت كنيد به سوى ايمان رهنمون مىشويد كه آن سرمايهى آخرت شما امّت است، و ان ولايت علىّ عليه السّلام است.
وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ بر رسول جز تبليغ نيست، الْمُبِينُ آن هم تبليغ واضح به نحوى كه بر كسى مخفى نباشد، يا به نحوى كه ظاهر كنندهى مقصود باشد.
*اگر از طاعت رسول اعراض كنيد اين اعراض شما ضررى به رسول نمي زند، چون رسول وظيفه خود را انجام داده، و وظيفه او هيچ ربطى به شما ندارد، شما هم تكليفى داريد كه انجام و تخلف از آن هيچ ارتباط و سود و زيانى براى او ندارد،چون اطاعت همه اش از خدا است.
* هر چند او تكليفى دارد، و شما تكليفى ديگر ولى اگر او را اطاعت كنيد هدايت مىيابيد، براى اينكه آنچه او براى شما مىآورد، و هر امرى كه مىكند از ناحيه خدا و به امر اوست، و در حقيقت اطاعت براى خدا است، و معلوم است كه در اطاعت خدا هدايت است.
آنچه از تكاليف كه به دوش رسول است عبارت است ،از تبليغ و بس، پس اگر شما پيام او را مخالفت كنيد هيچ حرجى متوجه او نمىشود، و چون رسول مسئوليتى جز تبليغ ندارد، قهرا اطاعت خدا ، اطاعت فرستاده او است، و اطاعت فرستنده او كه همان خداى سبحان است مايه هدايت شما است.
نرم افزار جامع التفاسير شيعه
اگر شما از اطاعت خدا در آنچه از دين تشريع كرده ، و يا از اطاعت رسول بدان جهت كه ولى امر شما است در آنچه به شما دستور مى دهد اعراض كنيد، رسـول مـا نمى تواند شما را مجبور بر اطاعت كند، براى اينكه او مامور به رفتار نشده بلكه تنها مامور شده كه رسالت خدا را به شما برساند، كه رسانيد.
از اينجا روشن مى شود كه آنچه رسول خدا “صلى اللّه عليه و آله وسلم “ زايد بر احكام و شـرايـع قـرآن دسـتور داده ، چه اوامرش و چه نواهيش ، رسالت خداى تعالى است ، و در حقيقت اوامر و نواهى خدا را رسانده ، و اطاعت مردم در آن اوامر و نواهى نيز مانند اطاعت اوامر و نواهى قرآن اطاعت خدا است .