وفات حضرت معصومه سلام الله عليها
حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام ، یکی از ستارگان آسمان ولایت است که نه تنها شهر قم، که همه ایران زمین را نورانی ساخته است.
نام و لقب های حضرت معصومه علیهاالسلام چیست؟ در دین مبین اسلام، نام گذاری، اهمیت ویژه ای دارد. در روایات فراوانی تأکید شده است که یکی از وظایف پدران، انتخاب کردن نام نیکو برای فرزندان است. به همین دلیل، پیشوایان معصوم علیهم السلام به دلیل مقام والایی که برای حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام قائل بودند، به نام مقدس فاطمه احترام می گذاشتند. با نگاهی گذرا به نام های فرزندان ایشان، متوجه می شویم که همه امامان، بعضی از دخترانشان را فاطمه نامیده اند. از جمله امام موسی کاظم علیه السلام ، دست کم نام دو تن از دخترانش را فاطمه گذاشت.
یکی از این دو دختر، حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام است که برای مشخص شدن ایشان، فاطمه کبرا شناخته می شد. این بانوی والامقام لقب های فراوانی دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم: طاهره، حمیده، تقیه، مرضیه، سیده، رضیه، اخت الرضا، صدیقه و سیدة نساء العالمین.
دلیل هجرت حضرت معصومه علیهاالسلام از مدینه به ایران چه بود؟
مأمون عباسی در سال 200ه . ق، با نامه ها و پیام های بسیار، حضرت رضا علیه السلام را به خراسان دعوت کرد. آن بزرگوار به ناچار این دعوت را پذیرفت و با کاروانی که مأمون فرستاده بود، به سوی خراسان رفت. پس از مدتی، امام رضا علیه السلام نامه ای خطاب به خواهر گرامی اش، حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام نوشت و آن را به دست یکی از غلامانش به مدینه فرستاد. غلام خود را به مدینه رساند و نامه امام را به حضرت معصومه علیهاالسلام داد. آن حضرت پس از خواندن نامه برادر، خود را آماده سفر کرد. حضرت فاطمه معصومه3 پس از یک سال تحمل دوری، برای دیدار حضرت رضا علیه السلام در سال 201ه . ق از مدینه به همراه تنی چند از برادران و برادرزادگان خویش خارج شد.
چرا حضرت معصومه علیهاالسلام در قم اقامت گزید؟
هنگامی که حضرت معصومه علیهاالسلام شهر مدینه را به قصد دیدار برادر در خراسان ترک کرد و به شهر ساوه رسید، حضرت معصومه علیهاالسلام بیمار شد. وقتی خبر ورود آن بانوی والا به آل سعد رسید، همگی به اتفاق به استقبال رفتند تا ایشان را به قم دعوت کنند. در میان آنها، موسی بن خزرج به کاروان حضرت معصومه علیهاالسلام رسید و زمام شتر آن حضرت را گرفت و به طرف قم آورد. روز 23 ربیع الاول سال 201 ه . ق، کجاوه حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام درمیان شور و هیجان مردم قم به این سرزمین وارد شد. موسی بن خزرج، آن حضرت را در منزل خود جای داد و با کمال افتخار از آن بانو پذیرایی کرد. البته ایشان تنها هفده روز در قید حیات بود و سپس دیده از جهان فرو بست.
چه کسی بر پیکر پاک حضرت معصومه علیهاالسلام نماز گزارد؟
در تاریخ آمده است که وقتی حضرت معصومه علیهاالسلام آماده شد، قمی ها در مورد اینکه چه کسی وارد قبر شود، به بحث و مشورت پرداختند. ناگاه از طرف صحرا دو سوار نقاب دار پیدا شدند. همین که نزدیک رسیدند، از مرکب خود پیاده شدند و بر جنازه حضرت نماز گزاردند. سپس داخل سرداب شدند و جنازه را دفن کردند. آن گاه بیرون آمدند و رفتند و کسی نفهمید آنها چه کسانی بودند. سپس موسی بن خزرج، سایبانی بر سر قبر برافراشت تا هنگامی که حضرت زینب دختر، امام جواد علیه السلام وارد قم شد و گنبدی بر فراز آن مزار پاک بنا کرد.
علت برتری و فضیلت حضرت معصومه بر دیگر خواهرانش چیست؟
این بانوی والامقام افزون بر شرافت خانوادگی، در میدان های ایمان و عمل، یگانه بانوان آن زمان به شمار می آمد. حضرت معصومه علیهاالسلام ، در صحنه های علم، عرفان، ایمان، سیاست و حمایت از مقام ولایت، بسیار درخشنده بود و سرانجام در همین راه به لقای جانان رسید. ایشان در اقامت هفده روزه خود در قم، به عبادت و راز و نیاز با خدا پرداخت، چنان که عبادتگاه او که بیت النور نام دارد، گواه این صفای ایشان در ارتباط با خداست. حاج شیخ عباس قمی آن گاه که از دختران موسی بن جعفر علیه السلام سخن می گوید، درباره فاطمه معصومه علیهاالسلام می نویسد: «بر حسب آنچه به ما رسیده، افضل آنها، سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی علیه السلام معروف به حضرت معصومه است».
گواه مقام علمی حضرت معصومه علیهاالسلام چیست؟
در تاریخ آمده است که روزی جمعی از شیعیان به قصد دیدار حضرت امام کاظم علیه السلام و پرسیدن مسائلی از ایشان به مدینه مشرف شدند. چون امام کاظم علیه السلام در مسافرت بود، پرسش های خود را به حضرت معصومه علیهاالسلام تحویل دادند که کودکی خراسان بیش نبود. فردای آن روز برای بار دیگر به منزل امام رفتند، ولی ایشان از سفر برنگشته بود. پس به ناچار پرسش های خود را بازخواستند تا در مسافرت بعدی خدمت امام برسند، غافل از اینکه حضرت معصومه علیهاالسلام پاسخ پرسش ها را نگاشته است. آنها بسیار خوشحال شدند و پس از سپاس گزاری فراوان، شهر مدینه را ترک کردند. از قضا در بین راه با امام موسی کاظم علیه السلام برخوردند و ماجرا را گفتند. هنگامی که امام پاسخ پرسش ها را مطالعه کرد، سه بار فرمود: «پدرش فدایش باد».
زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام چه پاداشی دارد؟
درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام ، روایات فراوانی از پیشوایان معصوم رسیده است. از جمله هنگامی که یکی از محدثان به قم به نام سَعد به محضر امام رضا علیه السلام شرف یاب شد، حضرت خطاب به او فرمود: ای سعد! از ما نزد شما قبری است. سعد گفت: فدایت شوم! آیا قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر را می فرمایید؟ امام پاسخ داد: «آری، هر کس او را زیارت کند، در حالی که به حق او آگاه باشد، بهشت از آنِ اوست».
میلاد امام حسن عسکری علیه السلام
ولادت امام عسگری علیه السلام
اغلب تاریخ نویسان معتقدند امام عسکری علیه السلام در سال 232 ق در شهر مدینه چشم به جهان گشود و هنوز چندسالی از عمر مبارکش نمی گذشت که به همراه پدر بزرگوارش امام هادی علیه السلام از مدینه به سامرا تبعید شد و در مرکز عسکر (لشکرگاه) تحت نظارت مأموران خلیفه ساکن شد. آن حضرت و پدر بزرگوارشان به مناسبت این که در محل استقرار لشکریان حکومت ناگزیر به سکونت شده بودند، عسکریین علیه السلام (= دو عسکری) لقب یافته اند.
دوران امامت حضرت عسکری علیه السلام
امام یازدهم در سال 254 ق، به دنبال شهادت امام هادی علیه السلام و در حالی که بیش از 22 سال از عمر مبارک آن حضرت سپری نشده بود، منصب امامت را عهده دار شدند و حدود شش سال یعنی تا 26 سالگی به ارشاد و هدایت مردم مشغول بودند. آن حضرت سرانجام در هشتم ربیع الاوّل سال 260 ق به دسیسه معتمد عباسی و در شهر سامرّا به شهادت رسیدند و جنازه مطهرشان در کنار مرقد منوّر پدر بزرگوارشان امام هادی علیه السلام به خاک سپرده شد که میعادگاه شیعیان جهان است و عاشقان ولایت چون پروانه به دور شمع وجودش می چرخد.
طلوع فرخنده
نسیم سحری، جان مایه عشق را به گستره خاک بخشید. آبشاری از نور، از خنده های شادمانه خورشید، به میهمانی زمین آمد. دریچه ای از شادی بر دل ها گشوده شد و ترنّم شکفتن نوگلی معطر، در باغستان توحید، دل ها را مفتون و مجذوب خویش ساخت. امام حسن عسکری علیه السلام روح حماسه، چکاد بلند آفتاب، چهره روشن ایستادگی، سیمای بلند فرزانگی، پگاه پرتبسم ایمان، چراغ دار راه انسان، طلیعه خورشید صداقت و صفا، راه بان فتوت و مردی، یاور ستمدیدگان و محرومان، پاسدار ایمان و آرمان، مدافع حریم مهر نبوی، تداوم بخش راه عدل علوی علیه السلام ، و رسواگر دشمنان اسلام مصطفوی است. اینک در سال یادِ میلاد خجسته آن مولا، سلامی صمیمی و سرشار از گل و باران، بر ساحت آن مرهم زخم های خسته دلان می فرستیم و به شما گرامیان به مناسبت این طلوع فرخنده، تهنیت و شادباش می گوییم.
خورشید یازدهم
اماما! خورشید عدالت را تو پروریده ای. مژده دیرپایی صالحان تویی. شکوه عارفانه ایمان تویی. این تویی که در یک پگاه آفتابین، بر بلندای زمانه می ایستی و به هیئتِ آن منجی می نگری که دست مهربانش همه شمشیرهای ستم را می شکند و آفتاب وجودش، یخ تاریخ را آب می کند؛ هر رنگ تیره و تار را از چهره جهان می زداید و بر گیسوان زمین گل برکت و عدالت و ایمان می زند. سلام بر تو و بر فرزندت حضرت موعود. هم او که می آید تا خدا را تفسیر، عشق را تکثیر، و محبت را تقسیم کند. می آید تا به دادخواهی ستمدیدگان، بیرق عدالت را بر دوش گیرد. خورشید یازدهم! ما هرروز با سبدی دعا به استقبال فرزندت می رویم و در آینه قنوت قلبمان زیارتش می کنیم و بر ضریح چشمانش دخیل می بندیم تا شاهد رویش سبز لحظه ظهورش باشیم. آری، عدالت، پاره ای از تن توست ـ ای امام عسکری ـ و جهان لحظه شمار گل آرایی فرزند تو. اینک بر تو و بر آن خورشید، بر تو و بر آن گل غایب، بر تو و بر نایب بر حق آن غایب، سلامی بی کرانه نثار باد!
مژده طلوع
تو سبزترینی به دیده من! وقتی که می خواهم بر آینه یادها بوسه زنم، صبورانه و پرشکیب می آیی و بر بام بلند تاریخ می ایستی. نسیم، نغمه محمدی می سراید تا طلوع تو را به خورشید مژده دهد. آفتاب هم چهره می پوشاند از شرم دیدار. به شاعران می گویم تو را بسرایند؛ هیچ یک ابهت تو را بر نمی تابند و در ابتدای کلام در می مانند. شاعر سپیده دمان، از راه می رسد، بر دو زانوی ادب می نشیند. کتاب نام نیکویت را ورق می زند. سوره «والشمسِ» رویت را تلاوت می کند و به آیه «واللیلِ» گیسویت سوگند یاد می کند که سپیدتر از تو ندیده است. فجر هم که از راه می رسد، در برابر نور تو رنگ می بازد. تو آن زیباترینی که در سپیده دمی روشن، به خاک، مفهومی آسمانی بخشیدی. سلام بر تو و بر آن دقایقی که از نام مقدّست معطّر شد. سلام بر تو و بر آن دقایقی که به نماز ایستادی ای امام عسکری.
چگونه نامزدهاي انتخاباتي را بررسی کنیم؟
در زمان تبلیغات، شاهد شعارها، برنامهها و وعده-وعیدهای گوناگونی از سوی کاندیداها هستیم. همین موارد، خود یکی از منابع شناخت ما از فرد مورد بررسی محسوب میشود.
این روزها که دوران داغ رقابتهای انتخاباتی است، برخی از رسانهها و یا گروهها و اشخاص دلسوز و برخی از کاندیداها که به جای رأی آوری خویش، دنبال رأی آوردن معیارها و شاخصهای اسلامی و انقلابی هستند، به بیان ارزشها و باید و نبایدهای مورد نیاز در انتخابات میپردازند. ذکر ویژگی نمایندۀ مطلوب از دید قرآن و احادیث، و یا از منظر اندیشۀ سیاسی حضرت امام (ره) و رهبر انقلاب، در خیلی جاها دیده میشود، به نحوی که میتوان پیشبینی کرد خیلی از افرادِ دارای حق رأی، حتی به طور کلی و گذرا، با این ویژگیها آشنایند.
البته این اتفاق تنها منحصر به این انتخابات و چند سال اخیر نیست. تقریباً از همان روزهای مانده به اولین انتخابات در جمهوری اسلامی میبینیم که ارزشهای لازم در نحوۀ رأی دادن، اخلاق انتخاباتی و گزینش کاندیداها بیان شده است. اما یک سوال مهم در اینجا مطرح است و آن اینکه مخاطبین این معیارها و آنهایی که باید از ارزشها ذکر شده بهره ببرند، تا چه حد توانستهاند از این معیارها بهره ببرند؟ به عبارت دیگر، کارکرد این شاخصها در انتخابات چگونه بوده و به چه اندازهای از آنها استفاده شده است؟
به نظر میرسد درصد استفادۀ آگاهانه از این ارزشها در انتخاباتهای گذشته از رقم بالایی برخوردار نباشد و اصولاً به استفادۀ کلی و غیرکاربردی از این معیارها بسنده شده است. به طور مثال، معیارهای نمایندۀ مطلوب از منظر رهبر انقلاب بیان شده و آنهایی که اعتقاد به استفاده از این معیارها را دارند، به طور نسبی، نادقیق، مبهم و غیرقابل اثبات از آن بهره بردهاند و فرد یا افراد مورد نظر را تعیین کردهاند.
علت اصلی وقوع چنین اتفاقی آن است که متأسفانه، آنهایی که به بیان معیارها و ارزشها میپردازند، هیچ فکری برای نحوۀ کاربست و عملیاتی کردن آن معیارها نمیکنند. به عبارت دیگر، وقتی منِ شهروندِ مسلمان و انقلابی میخواهم از شاخصهای معرفی شده استفاده کنم، نمیدانم که چطور باید آنها را به کار بگیرم. چون بلد نیستم و به من آموزش داده نشده است. چون رسانههایی که حکم مربی و معلم را در جامعه دارند، تنها به ذکر شاخصها میپردازند اما هیچ فکری برای چگونگی استفاده از آنها نمیکنند و معلوم نیست که چطور باید تفاوت سادهزیستی، شجاعت، ولایتپذیری، قانونگرایی و … را در کاندیداهای موجود بررسی کرد.
نتیجۀ طبیعی وجود چنین نقص مهمی، معطل ماندن معیارهای مذکور است. وقتی روش استفاده از شاخصها گفته نشود، گویی که اصلاً گفته نمیشود و مخاطبین این شاخص، توانایی کاربست آنها را نخواهند داشت و حتی اگر به وجود چنین ویژگیهایی در کاندیداها معتقد باشند نیز نمیتوانند آنها را در افراد مختلف شناسایی کرده و فرد یا افرادی که حقیقتاً صاحب چنین خصالی هستند، برگزینند و از این انتخاب در بین سایرین دفاع کنند و یا آنرا به سایرین بقبولانند.
اما آیا راهی برای عملیاتی کردن شاخصهای گفته شده وجود ندارد؟ آیا باید این معیارها در حد شعارهای کلی باقی بماند و قابلیت تحقق پیدا نکند؟ به نظر میرسد ساز و کارهایی برای سنجش ویژگیهای مطرح شده وجود دارد که سعی میکنیم در ادامه، به برخی از آنها اشاره کنیم:
پرس و جو از اطرافیان بیطرف:
یکی از راههای موجود برای بررسی این ویژگیها، پرسش کیفیت معیارهای مدنظر، از تعداد قابل توجهی از افرادی است که به نوعی تجربۀ ارتباط با کاندیدا را داشته و به دلایلی که میبایست از آنها حتماً پرسیده شود، دست به قضاوت در مورد وی میزنند. به طور مثال، در نظر گرفته میشود تا ویژگی “نقد پذیری” در یکی از نامزدهای انتخابات مجلس مورد بررسی قرار بگیرد. یکی از راههایی که میتوان این ویژگی را در او تحقیق کرد، پرس و جو از اطرافیان بیطرفی است که در مورد این خصلت، با دلیل میتوانند نظر دهند.
نکتهای که در این روش باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اولاً؛ آشنایان منصف و خالی از منفعت را پیدا کرده و از آنها پرس و جو نمود و ثانیاً؛ باید توجه کرد که قضاوتها، حتماً مبتنی بر دلیل و با اشاره به رخداد خاصی باشد تا بتوان کیفیت و صداقت ادعاهای ارائه شده را نیز سنجید.
صحبت مستقیم:
شاید هیچ چیز به اندازۀ تجربۀ مستقیم و ارتباط چهره به چهره با کاندیداهای موجود نمیتواند در جهت شناخت آنها موثر باشد. اینکه فردی در یک مدت قابل توجه، با نامزد یا نامزدهایی در ارتباط بوده و به زوایای مختلف شخصیتی، کاری و اجتماعی آشنا باشد، منبع قابل توجهی از شناخت را در اختیار وی قرار میدهد که نقش بسزایی در انتخاب او خواهد داشت.
البته باید توجه کرد که ارتباطهای کوتاه مدت و سطحی، نمیتواند منبع شناخت قابل توجهی محسوب میشود. زیرا در این ارتباطها، وجود کد فاصلۀ زیاد بین افراد و نمایش ویترینی از شخصیتها، باعث پنهان ماندن همۀ وجوه شخصیتی فرد میشود و به همین دلیل نمیتوان به این دسته از ارتباطات اعتماد نمود.
بررسی سابقۀ کاری:
تجربۀ افراد و کارنامهای که هر کاندیدا از خود به جا گذاشته، یکی دیگر از منابع شناخت ما در این حوزه محسوب میشود. اینکه کسی از سابقۀ کاری چندانی برخوردار نیست، نشاندهندۀ عدم تجربۀ کافی وی از مختصات فعالیت در حوزۀ مملکتی است و فردی که چنین تجربهای ندارد، به نظر میرسد که شایستۀ حضور در میدان مجلس شورای اسلامی نیست. از سوی دیگر، تا وقتی کسی در میدان امتحانهای مختلف قرار نگرفته و با پیشنهادهای وسوسه برانگیز، رشوهها، ارعابها و … روبهرو نشده معلوم نیست که در میدانهای بزرگتر بتواند امتحانش را خوب پس بدهد.
البته به هر بیلان کاری و سابقهای نیز نمیتوان اعتماد کرد. زیرا در دوران رقابتهای انتخاباتی و تبلیغات، هر نامزدی سعی میکند تا کارنامۀ شکیلی از خود ارائه داده و میخواهد که دیگران وی را با آن کارنامه بشناسند. پس چنین سوابق کاریای قابل اعتماد نیست و باید همۀ آنها را راستیآزمایی کرد.
بررسی مطالب پیشنهادی و شعارها:
در زمان تبلیغات، شاهد شعارها، برنامهها و وعده-وعیدهای گوناگونی از سوی کاندیداها هستیم. همین موارد، خود یکی از منابع شناخت ما از فرد مورد بررسی محسوب میشود. اینکه نامزدی در این دوران، جای خود را با رئیس جمهور اشتباهی گرفته و آنقدر در همۀ ابعاد برنامهریزی میکند که گویی قصد تشکیل هیئت دولت را دارد نشان دهندۀ آن است که این فرد، یا نمیداند به کجا میرود (نقص تخصصی دارد) و یا قصد فریب اذهان عمومی را دارد (نقص تعهدی دارد).
تأکید بر قانون محوری و نظارت بر آن، دوری از پیشنهادهای اجرایی، عدم نقد سایر رقبا و سیاه نمایی از وضعیت جامعه برای موجه نشان دادن خویش، از مواردیست که در این خصوص باید مورد توجه قرار بگیرد.
بررسی رفتار انتخاباتی:
آخرین روش شناخت از کاندیداها که در این مجال به آن میپردازیم، بررسی رفتار نامزدهای انتخابات در دوران حساس رقابتهای انتخاباتی و به ویژه دوران تبلیغات است. در این دورۀ زمانی، برخی از ویژگیهایی که به شاخصهای متعهدانۀ کاندیداها برمیگردد، به خوبی قابل ارزیابیست. به طور مثال، نامزدی که تنها به پیروزی در انتخابات فکر میکند در این دوران از هر کاری حتی خلافهای گستردۀ تبلیغاتی دریغ نکرده و اضطراب او و اطرافیانش، نشان دهندۀ عدم نیت خیرخواهانۀ آنهاست. اما بالعکس او، نامزدی که به این عرصه، تنها به عنوان خدمت بیشتر نگاه میکند و نمایندۀ مجلس شدن را تکلیف مضاعفی تلقی میکند، نه تنها دغدغۀ پیروزی ندارد بلکه خواهان آن است تا به نوعی از این مسئولیت رها شود و هیچگاه برای نوکری مردم، دست به تخلف نخواهد زد.
روشهای بیان شده در بالا، نه تنها همۀ روشهای موجود نیست بلکه در توضیح و تمثیل اینها نیز میتوان تفصیل بیشتری به خرج داد اما به علت رعایت زمان، به همین مقدار اکتفا میشود. اما در انتها ذکر این نکته ضروری است که این کار یعنی بررسی ویژگیهای موجود در نامزدهای انتخاباتی، کار احزاب و تشکلهای سیاسی واقعی است. احزاب و تشکلهایی که مستقل از افراد حاضر در عرصۀ رقابت، آنها را در یک بازۀ زمانی معقول، مورد بررسی قرار میدهند. اما در زمان فعلی که به هر دلیلی از چنین احزاب و تشکلهایی خبری نیست، این مسئولیت بر دوش کسانی سنگینی میکند که دلسوز اسلام و انقلاب بوده و در یک یا چند روش مذکور توانایی انجام کار دارند. تا به این طریق هم خودشان و هم دیگران را از نعمت انتخابی دقیق و قابل اثبات برخوردار سازند.
9 اسفند روز ملی حمایت از حقوق مصرف کنندگان
در تقویم رسمی کشورمان، روز نهم اسفند با عنوان «روز ملی حمایت از حقوق مصرف کنندگان» نام گذاری شده است. اختصاص یک روز از سال به حقوق مصرف کننده و پیش بینی مرجعی برای جبران خسارت های مصرف کنندگان و مبارزه با متخلفان، نشان دهنده رویکرد مسئولان به اهمیت موضوع و تبدیل آن از عرصه شعار به عمل است. مصرف کننده، حقوقی دارد که به طور خلاصه عبارتند از: حق برخورداری از اطلاعات کامل، حق انتخاب، حق برخورداری از ایمنی و حق برخورداری از حمایت دولت.
بد مصرف کردن
در علم مدیریت، بحثی به نام مدیریت مصرف وجود دارد که در آن، چگونگی مصرف در سطح کلان و خرد تجزیه و تحلیل شده است. بر مصرف کردن، نوعی اسراف و تبذیر است و عواقب ناخوشایندی را در پی خواهد داشت. بد مصرفی، نه تنها سبب نابودی سرمایه های خصوصی می شود، بلکه در نگاه کلان، نابودی سرمایه ملی را نیز در پی خواهد داشت.
در آرمان های بین المللی، کشور ایران در شمار کشورهای بد مصرف قرار دارد که سالانه میلیاردها دلار از سرمایه ملی را از دست می دهد. اگر نسل امروز همچنان به اسراف سرمایه های ملی بپردازد، هیچ امیدی به فراگیری مصرف از سوی آیندگان نمی توان داشت. دولت نیز با داشتن امکانات رسانه ای، باید نسل امروز را با فرهنگ درست مصرف آشنا سازد؛ زیرا این مسئله، ویژه گروه خاصی نیست و به تمامی افراد جامعه تعلق دارد.
حقوق مصرف کننده
هر مصرف کننده، حقوقی دارد که بدین قرار است:
1. حق به دست آوردن کالا و خدمات سالم و مرغوب و حق ایمنی: عرضه کنندگان کالا بر این اساس موظفند برای تولید کالا، از مواد اولیه مرغوب استفاده کنند و کالاهایشان استاندارد باشند
2. حق برخورداری از اطلاعات کامل: عرضه کنندگان کالا وخدمات مکلفند همه اطلاعاتِ چگونگی استفاده از کالا را در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. اطلاعات کامل شامل قیمت کالا، نام، نشانی و شماره تلفن و علامت تجاری تولیدکننده یا واردکننده، وزن، درجه و کیفیت، محل تولید، تاریخ تولید، تاریخ انقضا، ترکیب ساخت، مواد اولیه و اجزای تشکیل دهنده، نوع رنگ، دستورالعمل های ضروری، خطرهای جانی و مشخصات فنی و استانداردهاست.
3. حق ایجاد تشکیلات مستقل و برخورداری این تشکیلات از حمایت دولت: مصرف کنندگان می توانند با ایجاد تشکل های غیردولتی و آنچه امروز با عنوان تشکل های مدنی یا NGO مطرح است، با تشکیل اتحادیه ها، جمعیت ها و انجمن ها، حقوق خود را پی گیری کنند.
مصرف کننده، طرف مغبون داد و ستد
در جامعه ما به عنوان یک مصرف کننده، باید مراقب باشی تا مبادا سرت کلاه برود یا مغبون شوی. مشکلات مصرف کننده بسیار و متنوع است. یکی از مشکلات اساسی، وجود اجناس نامرغوب و باکیفیت بسیار نازل است که در بسته بندی ها و تبلیغات فریبنده عرضه می شود. مصرف کننده در جریان مصرف، از آسودگی خیال و وجود حس اطمینان برخوردار نیست. او با تردید به تناسب قیمت ها و کیفیت اجناس نگاه می کند. مصرف کننده به عنوان آخرین عنصر چرخه تولید و توزیع، حقوقی دارد که اگر به درستی تأمین و پی گیری شود، او با خیالی آسوده به خرید کالا و مصرف خواهد پرداخت. متأسفانه در شرایط فعلی، شاید به ظاهر بخشی از این حقوق تأمین شده باشد، ولی حقیقت این است که بسیاری از تولیدکنندگان، هنوز خود را به تأمین این حقوق مقیّد نمی دانند و در پی استفاده از فرصت ها برای کسب سود بیشتر هستند.
برخورد دولت با گران فروشی
دولت باید با ایجاد سازمان های بازرسی و نظارت و تعزیرات حکومتی، با گران فروشی به عنوان پدیده ای اجتماعی برخورد کند. در این صورت، وظیفه تعزیرات حکومتی است که تشخیص دهد با چه کالایی، در چه زمانی و با چه ابزار و شیوه ای برخورد کند تا مردم، اعتماد خود را به شیوه مبارزه با گران فروشی از دست ندهند. یکی از راه های مبارزه با گران فروشی، تعیین شاخص قیمت بر روی کالاها و نیز تعیین مجازات نقدی برای فروشنده ای است که مرتکب عمل ناپسند گران فروشی شده است.
موضوع حمايت از حقوق مصرف كنندگان از جمله اهدافي است كه دولت ها در جهت تامين منافع عمومي جامعه با اعمال سياست هاي حمايتي خود از آنها در مقابل خيل وسيع توليد و عرضه كنندگان كالا و خدمات دنبال مي نمايند .
اين مسئله هر روز با پيشرفت تكنولوژي و استفاده از فناوري هاي جديد چهره تازه اي به خود گرفته و ابعاد گسترده تري پيدا مي كند. لذا موضوع حمایت ازحقوق مصرف کننده ایجاب می کند تا در کنار مسائل حقوقی ، تدابیری اتخاذ شود تا تولیدکنندگان با احساس مسئولیت و انگیزه بیشتری در جهت رعایت حقوق مصرف کننده به تولید و عرضه کالاها بپردازد . یکی از راهکارهای عملی ایجاد انگیزه در تولید کنندگان درجهت رعایت حقوق مصرف کننده ،تشویق های مستقیم و غیر مستقیم دولت از تولیدکنندگان می باشد.
در همین راستا سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان جهت تعامل با محافل علمی و آحاد مردم ، ضمن برگزاري همايش در نهم اسفند ماه و به ثبت رساندن اين روز به نام «روز ملي حمايت از حقوق مصرف كنندگان » با اعلام ضوابط و شرایط خاصی اقدام به اعطاي گواهينامه و تنديس رعايت حقوق مصرف كنندگان به واحدهای حایز شرایط کرده و سعی نموده است تا ازاین طریق فرهنگ رعايت حقوق مصرف كنندگان را به نوعي در جامعه رواج دهد.
هدف از برگزاري و انتخاب روز نهم اسفند ماه به عنوان روز ملي حمايت از حقوق مصرف كنندگان ،كمك به ايجاد رقابتي سالم و تشويق واحدهاي توليدي و خدماتي در جهت حمايت موثرتر از حقوق مصرف كنندگان و حركتي نو براي طرح اين موضوع به روشهاي غير معمولي كه تاكنون وجود داشته ( مانند: پرداخت يارانه ، قيمت گذاري ، توزيع ، كنترل و …) همچنين آگاهسازي مصرف كننده از نوع ، حدود و چگونگي دستيابي به حقوق خود در زماني كه حقي از او ضايع ميگردد ؛ مي باشد . بر همین اساس از سال 1380 سازمان حمایت در جهت ایجاد انگیزه وتشویق واحدهایی که به حقوق مصرف کنندگان احترام گذاشته و در جهت رعایت حقوق مصرف کنندگان تلاش می کنندضمن اعطای گواهینامه و تندیس رعایت حقوق مصرف کنندگان،از واحدهای منتخب طی همایشی در روز نهم اسفند ماه (روز ملی رعایت حقوق مصرف کنندگان )تجلیل می نماید.
8 اسفند روز امور تربيتي و تربيت اسلامي
8 اسفند روز امور تربيتي و تربيت اسلامي نفس انسان در آغاز آفرينش سالم، صاف و بيآلايش است و تحت هر نوع تعليم و تربيتي كه قرار بگيرد به همان سرشت درميآيد. اگر تعليم و تربيت و بر اساس فطرت پاك و استعدادهاي دروني انسان باشد، او انساني پاك، وارسته و با اخلاق ديني پرورش مييابد و اگر تربيت شخص بر فساد اخلاقي و معيارهاي غيرالهي مبتني باشد، وي به فردي فاسد و بيايمان تبديل ميشود.
در ميان مكتبهاي مختلف تربيتي كه روشهاي متفاوتي از شيوههاي تربيتي را ارائه ميكنند، دين مبين اسلام روش خاصي را در راستاي تربيت انسانها ارائه ميكند در اين روش كه در قرآن و احاديث هم بيان شده سعي ميشود با آگاه ساختن افراد از خود و جهان اطراف به تربيت همه جانبه شخصيت آنان پرداخته شود و جامعهاي بر اساس برادري و برابري به وجود آيد.
در كشور دينمدار ايران هم مسئله تربيت از ديرباز مورد توجه مردم و متفكران بوده و همواره از سوي آنها مورد اهتمام و تاكيد قرار ميگرفته است.
غزالي، فقيه و فيلسوف بزرگ ايران زمين قلب كودك را پاك و عاري از هر نقش و صورتي ميداند كه اگر او را به اعمال خير عادت دهند با آن خصلت رشد مييابد و اگر به كارهاي زشت وادارند، به هلاكت و بدبختي ميافتد لذا بر سرپرست و ولي كودك واجب است كه از او مواظبت كنند و در تهذيب اخلاق او بكوشند و از همنشينان بد دور بدارند. تربيت از نظر غزالي براي اين است كه كودك:
- سعادت دين و دنيا را حمل كند.
- خشنودي خداوند را به دست آورد.
- نفساماره را مطيع و اخلاق خود را مهذب نمايد.
خواجه نصيرالدين طوسي نيز به تربيت اخلاقي بسيار اهميت ميدهد و آن را اساس پرورش ميداند.به نظر وي منظور از تربيت، درك سعادت است و براي رسيدن به اين منظور بايد كودك را چنان تربيت كرد كه فضايل را دوست بدارد و از رذايل دوري جويد و در برابر شهوات ضبط نفس نمايد. اگر چه در دورههاي قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، تربيت اسلامي و ديني به صميميت همهگير و رسمي در بين مردم رايج نبود كه دليل عمده آن هم جو حاكم و سختگيري فرمانروايان اين مرز و بوم بود.
اما پس از انقلاب اسلامي يكي از مهمترين دغدغههاي مردم و مسئولان ايجاد روحيه ديني و تقويت نمادهاي اسلامي در ميان دانشآموزان به عنوان نسل نوپاي جامعه بود و در اين راستا سعي شد كه نام آموزش و پرورش در پرورش ديني هم تجلي پيدا كند لذا مسئولان امر تصميم گرفتند نهاد امور تربيتي را در وزارت آموزش و پرورش با هدف پاسداري از اصول و ارزشها و دستاوردهاي انقلاب اسلامي، برنامهريزي و ايجاد هماهنگي بين نهادهاي مختلف فرهنگي كشور، تلاش در جهت اشاعه فرهنگ اسلامي، در ميان دانشآموزان، نظارت بر فعاليتهاي پرورشي مدارس و استفاده از دبيران و افراد خبره در تربيت ديني نسل جوان جامعه و… تشكيل دهند.
سرانجام 26 سال پيش در 8 اسفند سال 1359 هجري شمسي، به همت شهيدان رجايي و باهنر، امور تربيتي به عنوان يك بخش جداييناپذير از تعليمات تاسيس شد و توانست جايگاهي ويژه در نظام آموزش و پرورش ايران كسب نمايد.
اسفند روز امور تربيتي و تربيت اسلامي نفس انسان در آغاز آفرينش سالم، صاف و بيآلايش است و تحت هر نوع تعليم و تربيتي كه قرار بگيرد به همان سرشت درميآيد. اگر تعليم و تربيت و بر اساس فطرت پاك و استعدادهاي دروني انسان باشد، او انساني پاك، وارسته و با اخلاق ديني پرورش مييابد و اگر تربيت شخص بر فساد اخلاقي و معيارهاي غيرالهي مبتني باشد، وي به فردي فاسد و بيايمان تبديل ميشود.
در ميان مكتبهاي مختلف تربيتي كه روشهاي متفاوتي از شيوههاي تربيتي را ارائه ميكنند، دين مبين اسلام روش خاصي را در راستاي تربيت انسانها ارائه ميكند در اين روش كه در قرآن و احاديث هم بيان شده سعي ميشود با آگاه ساختن افراد از خود و جهان اطراف به تربيت همه جانبه شخصيت آنان پرداخته شود و جامعهاي بر اساس برادري و برابري به وجود آيد.
در كشور دينمدار ايران هم مسئله تربيت از ديرباز مورد توجه مردم و متفكران بوده و همواره از سوي آنها مورد اهتمام و تاكيد قرار ميگرفته است.
غزالي، فقيه و فيلسوف بزرگ ايران زمين قلب كودك را پاك و عاري از هر نقش و صورتي ميداند كه اگر او را به اعمال خير عادت دهند با آن خصلت رشد مييابد و اگر به كارهاي زشت وادارند، به هلاكت و بدبختي ميافتد لذا بر سرپرست و ولي كودك واجب است كه از او مواظبت كنند و در تهذيب اخلاق او بكوشند و از همنشينان بد دور بدارند. تربيت از نظر غزالي براي اين است كه كودك:
- سعادت دين و دنيا را حمل كند.
- خشنودي خداوند را به دست آورد.
- نفساماره را مطيع و اخلاق خود را مهذب نمايد.
خواجه نصيرالدين طوسي نيز به تربيت اخلاقي بسيار اهميت ميدهد و آن را اساس پرورش ميداند.به نظر وي منظور از تربيت، درك سعادت است و براي رسيدن به اين منظور بايد كودك را چنان تربيت كرد كه فضايل را دوست بدارد و از رذايل دوري جويد و در برابر شهوات ضبط نفس نمايد. اگر چه در دورههاي قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، تربيت اسلامي و ديني به صميميت همهگير و رسمي در بين مردم رايج نبود كه دليل عمده آن هم جو حاكم و سختگيري فرمانروايان اين مرز و بوم بود.
اما پس از انقلاب اسلامي يكي از مهمترين دغدغههاي مردم و مسئولان ايجاد روحيه ديني و تقويت نمادهاي اسلامي در ميان دانشآموزان به عنوان نسل نوپاي جامعه بود و در اين راستا سعي شد كه نام آموزش و پرورش در پرورش ديني هم تجلي پيدا كند لذا مسئولان امر تصميم گرفتند نهاد امور تربيتي را در وزارت آموزش و پرورش با هدف پاسداري از اصول و ارزشها و دستاوردهاي انقلاب اسلامي، برنامهريزي و ايجاد هماهنگي بين نهادهاي مختلف فرهنگي كشور، تلاش در جهت اشاعه فرهنگ اسلامي، در ميان دانشآموزان، نظارت بر فعاليتهاي پرورشي مدارس و استفاده از دبيران و افراد خبره در تربيت ديني نسل جوان جامعه و… تشكيل دهند.
سرانجام 26 سال پيش در 8 اسفند سال 1359 هجري شمسي، به همت شهيدان رجايي و باهنر، امور تربيتي به عنوان يك بخش جداييناپذير از تعليمات تاسيس شد و توانست جايگاهي ويژه در نظام آموزش و پرورش ايران كسب نمايد.
نظم در زندگی امام خمینی (ره)
درست مثل شب پیش و شب های پیش از آن ، سر ساعت یازده ، چراغ اتاق خاموش شد .صدایی جز صدای جیرجیرک خا به گوش نمی رسید . نسیمی نرم و سبک ، مثل بچه های بازیگوش از سویی به سویی می رفت و با برگ های درختان بازی می کرد . او که بایستی از آقا حفاظت می کرد ، پشت درب اتاق دراز کشبده و چشم به آسمان دوخته بود . بوی چمن های خیس خورده در هوا پخش شده بود .جیرجیرک ها ، نرم نرمک لالایی می خواندند .کمی بعد او به خواب رفت . ناگهان با صدایی از خواب پرید . گوشش را تیز کرد و لحظه ای بعد ، نفس راحتی کشید . صدا ، صدای زمزمه آقا بود .صدای مناجات او که مثل پرنده ای سبکبال از پنجره اتاق بیرون می پرید و خودش را در هوا رها می کرد. او دنبال ساعتش گشت اما به آن نگاه نکرد . لبخندی زد و با خودش گفت : احتیاجی نیست به ساعت نگاه کنم . آقا هر شب ، ساعت سه بیدار می شود و با خدای خودش راز و نیاز می کند . نه پنج دقیقه زودتر ، نه پنج دقیقه دیرتر. در همان لحظه ، ساعتی در دور دست ها سه بار زنگ زد .او که از این همه نظم در کارهای آقا تعجب کرده بود ، به آسمان نگاه کرد و لبخند زد.
خانواده/سال دوم/شماره یازدهم/پاییز1388
درس پيامبر (ص)
پيامبر اسلام (ص) مانند هميشه ، در جايي كه همه به ديدنش مي آمدند نشسته بود . ياران و پيروان دور اين بزرگوار حلقه زده بودند و به سخنانش از دل و جان گوش مي دادند . در اين ميان ، يكي از مسلمانان ، كه مردي فقير بود و لباسي پاره به تن داشت ، از راه رسيد.
در آيين مسلمانان ، هر كس ، وقتي كه به جايي وارد مي شود ، بايد در نزديكترين جايي كه خالي باشد بنشيند.يك مسلمان هرگز نبايد در فكر اين باشد كه در جايي بنشيند كه به او بيشتر احترام بگذارند . مرد فقير هم همين كار را كرد . چشمش به جايي خالي افتاد. رفت و آنجا نشست .نمي دانست كه پهلوي مردي بسيار دارا نشسته است . مرد دارا ، تا چشمش به لباس پاره مرد فقير افتاد ، خودش را جمع كرد و كمي كنار كشيد.
پيامبر اسلام ، كه رفتار مرد دارا را مي ديد ، به او رو كرد و فرمود : ترسيدي كه چيزي از فقر او به تو بچسبد؟
مرد گفت : نه ، اي پيامبر خدا.
پيامبر فرمود : ترسيدي كه چيزي از دارايي تو به او برسد؟
مرد گفت : نه اي پيامبر خدا .
پيامبر فرمود : پس چرا خودت را آن طور از اين مرد كنار كشيدي ؟
مرد گفت: مي دانم كه كار بسيار بدي كردم . به همين سبب حاضرم كه نيمي از دارايي خود را به اين برادر مسلمان ببخشم تا او از كار بدي كه كرده ام بگذرد. مرد فقير گفت : ولي من حاضر نيستم كه چيزي از دارايي تو را قبول كنم . مردمي كه آنجا نشسته بودند و همه چيز را شنيده بودند پرسيدند : چرا ؟ مرد گفت : چون مي ترسم من هم دارا بشوم و روزي با يك برادر مسلمان چنان رفتاري بكنم كه امروز اين مرد با من كرد . برگرفته از كتاب داستان راستان ، شهيد مرتضي مطهري
خانواده / سال دوم/شماره يازدهم/پاييز1388
از خوردن ماهی غفلت نكنید
اهميت خوردن ماهي
آیا می دانستید برای سالم ماندن مصرف ماهی به دلیل غنی بودن از ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی فراوان می تواند بسیار مفید باشد.
ماهی و روغن ماهی باعث افزایش عملكرد سیستم دفاعی بدن می شود. اسیدهای چرب امگا۳ موجود در ماهی برای سلامت استخوان و پوست و همچنین رشد آنها لازم و ضروری است. ماهی هایی كه غنی از اسیدهای چرب امگا۳ هستند عبارتند از: ماهی تن، ماهی آزاد و ماهی قزل آلا. چنانچه قادر به مصرف ماهی نیستید می توانید هفته ای دو مرتبه از مكمل های روغن ماهی استفاده كنید.
ماهی خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سكته زنان و مردان را كاهش می دهد، بخصوص در آن دسته از افرادی كه به دیابت مبتلا هستند. ماهی دارای خاصیت غذایی است كه به تمیز شدن خون كمك می كند بنابراین خون به راحتی می تواند به قلب برود و از آن خارج شود.
علاوه بر تمام اینها مصرف ماهی یا روغن ماهی باعث تقویت و بهبود بینایی می شود. ماهی دارای اسید دوكوساهگزونیك (DHA) است كه نزدیك سلولهای عصب بینایی چشم تولید می شود و چون مصرف ماهی DHA بیشتری به بدن می رساند، قدرت بینایی تقویت می شود و از آسیب دیدگی چشم جلوگیری می شود.به شما توصیه می كنیم كه برای حفظ خاصیت ماهی آن را بیش از حد لازم نپزید.