حضرت یوسف علیه السلام در هیچ شرایطی ناامید نشد حتی هنگامی که توسط برادرانش در چاه فرو افتاد. ارتباط مستمر و پایدار و خالصانه با خدا، او را از قعر چاه به عزیز مصر رساند. و ناجی انسان های ناامید شد.

آنچه مسلم است، این است که قرآن یک کتاب قصه نیست، آنچه در قالب قصص قرآن آمده به عنوان پیام ها و درس های بزرگ زندگی برای همیشه تاریخ زندگی بشر می باشد. همه سرگذشت ها، حتی سرگذشت انسان های بسیار بزرگ جهان در بستر زمان از یادها رفته و بخشی از افکار و رفتار آنان مورد نقد واقع شده و می شود. امّا زندگی بزرگانی که در قرآن ترسیم و تدوین شده، سراسر درس زندگی و اخلاق و عرفان و بندگی و بالندگی است. هر چه بر علم و دانش و تجربه بشری افزوده می شود. برداشت ها و انبساط های عمیق تر و دقیق تری بدست می آید.

داستان زیبای حضرت یوسف صدیق (علیه السلام) یکی از آنهاست. در این نوشتار تنها به بخشی از نکته های اخلاقی و تربیتی این داستان می پردازیم:

1- مبارزه با یأس و ناامیدی

حضرت یوسف در هیچ شرایطی ناامید نشد حتی هنگامی که توسط برادرانش در چاه افتاد. ارتباط مستمر و پایدار و خالصانه با خدا، او را از قعر چاه به عزیزی مصر رساند. و ناجی انسان های ناامید شد.

2- دروغ باعث فراموشی می شود

برادران یوسف (علیه السلام) وقتی پیراهن خونین را نزد یعقوب پیامبر آوردند فراموش کردند که لااقل کمی از آن را پاره کنند. لذا یعقوب (علیه السلام) به محض رویت پیراهن دانست که گرگ او را ندریده چون پیراهن به طور ساختگی به خون آغشته شده بود.

3- عاقبت حسودان

حسادت برادران یوسف (علیه السلام) اگر چه هر دو طرف را به سختی های گزنده فرو انداخت. امّا در نهایت این برادران حسود بودند که در آتش حسادت خود سوختند و با حقارت به دست بوسی برادر آمدند. و عاقبت حسادت برادران، یوسف را در فرآیند تعالی رونقی بیشتر بخشید.

4- پدر محرم راز فرزند

یوسف (علیه السلام) خواب خود را که رازی محرمانه بود، تنها با پدر به عنوان مشاوری مورد اعتماد و اطمینان در میان گذاشت.

عشق زلیخا خیلی زود به زجر و زنجیر و زندان معشوق منجر شد. امروزه نیز مشابه آن را در برخی روابط دختران و پسران مشاهده می کنیم. اسیدپاشی- پخش کردن سی دی فیلم ها و عکس های حضوصی و راز و رمزها پنهانی دختر، توسط پسر ناکام و شکست خورده، تنها گوشه ای از پایان عشق های خیابانی و هوس انگیز است

5- گریز از خلوت، نامحرم

کم نیستند افرادی که در ارتباط با گروه های غیر همجنس می گویند مواظبیم، روابطی سالم و محترمانه داریم. امّا یوسف صدیق (علیه السلام) نه تنها نمی گوید مراقبم، بلکه فریاد بر می آورد که: به خدا پناه می برم. اگر خدا بر من رحم نکند خواهم لغزید. این تواضع در برابر خدا، از مۆلفه های ممتاز انسان های وارسته و الهی است.

6- تفقد بر خطا کار

اغماض و تساهل در برابر خطای دیگران موجب رشد و تعالی هر دو طرف خواهد شد. گذشت و بخشندگی از صفات بارز خداست که به بندگان راستین خدا اهدا شده است. حضرت یوسف (علیه السلام)، پیراهن خود را که وسیله ای برای بینایی دیدگان پدر مقرر شده بود. به همان برادر می داد. که پیراهن خونین را به پدر (حضرت یعقوب (علیه السلام)) داده بود.

تا بدین وسیله گذشته به او را با خوبی بپوشاند. بدی در برابر بدی و خوبی در برابر خوبی کاریست که حتی از حیوانات نیز بر می آید. به طور مثال اگر گربه ای را مورد توجه و مراقبت قرار دهیم در کنار ما خواهد بود امّا اگر اذیت و آزاری ببیند، به اذیت کننده هجوم می آورد. یکی از وجوع تمایز انسان و حیوان در همین جاست. که انسان بر خلاف حیوانات در برابر بدی هم خوبی می کند. “ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ” (فصلت/34)

؛‌به نیکوترین وجه پاسخ ده.
حضرت یوسف

7- عشق یا هوس

مرز بین عشق و هوس در این است که در عشق، عاشق خود را برای معشوق می خواهد. پروانه وار در عشق معشوق می سوزد. امّا در هوس، (به اصطلاح) عاشق، معشوق را فدای خود می کند. معشوق را برای تأمین نیازهای عزیزی و ناپایدار خود بود.

به همین دلیل عشق زلیخا خیلی زود به زجر و زنجیر و زندان معشوق منجر شد. امروزه نیز مشابه آن را در برخی روابط دختران و پسران مشاهده می کنیم. اسیدپاشی- پخش کردن سی دی فیلم ها و عکس های حضوصی و راز و رمزها پنهانی دختر، توسط پسر ناکام و شکست خورده، تنها گوشه ای از پایان عشق های خیابانی و هوس انگیز است.

8- رنگ نگرفتن حضرت یوسف (علیه السلام)

انسان های کوچک و ضعیف النفس رنگ محیط را گرفته و تابع جوّ و فضای حاکم می شوند. از خود اراده و استقلالی ندارند. امّا انسان های بزرگ و خود ساخته نه تنها رنگ محیط را نمی گیرند بلکه رنگ خود را به محیط می دهند.

حضرت یوسف پیامبر (علیه السلام) وقتی وارد کاخ شده کاخ نشینان را تغییر داد. زلیخای شهوت ران به (همسر) زلیخای پیامبر تبدیل شد. در زندان نیز زندانیان افسرده و شپش زده را متحول کرد. زندان را تبدیل به دانشگاه کرد. و آنگاه که در میان کشاورزان و مردم قرار گرفت انگیزه و امید و تلاش را در آنان تزریق کرد.

کم نیستند افرادی که در ارتباط با گروه های غیر همجنس می گویند مواظبیم، روابطی سالم و محترمانه داریم. امّا یوسف صدیق (علیه السلام) نه تنها نمی گوید مراقبم، بلکه فریاد بر می آورد که: به خدا پناه می برم. اگر خدا بر من رحم نکند خواهم لغزید. این تواضع در برابر خدا، از مولفه های ممتاز انسان های وارسته و الهی است

9- تلاش و کوشش دائمی

حضرت یوسف (علیه السلام) در هیچ شرایطی کوتاه نیامد. و هیچ گاه از تلاش و فعالیت توأم با نشاط و شادابی باز نایستاد. موجی بود که آرامش او در عدمش بود. همواره در حرکت و سازندگی بود.

10- توقع از دیگران ممنوع

حضرت یوسف (علیه السلام) هرگز از کسی توقع تلافی خوبی هایش را نداشت. مزدش را از خدا طلب می کردند نه از بندگان خدا. حتی در برابر آن همه خیانت ها و جنایت های برادرانش، کوچک ترین توقعی نداشت. آن گاه که به قدرت و عزت رسید و برادران در اوج ذلت و خواری بودند آنان را بخشید و آن همه بدی آنان را گذاشت و گذشت.

11- مثبت اندیش

سراسر سرگذشت نورانی حضرت یوسف (علیه السلام) مثبت نگری و دیدن خوبی ها و تمرکز بر زیبایی های رفتاری دیگران بوده است. گفته اند مومنان آسمانی انگشتان اشاره خداوند بر روی زمین اند. و پیامبران الهی نمایندگان واقعی خدا بر روی زمین، آیات الهی در بین انسان ها. لذا خدا گونه منبع و منشأ بخشندگی و مهربانی و زیبایی های اخلاقی و رفتاری اند. برادران یوسف بدترین جنایت ها را کردند. آدم ربایی، کودک آزاری، ضرب و شتم، خیانت در امانت… امّا حضرت یوسف (علیه السلام) همواره می گفت آنان برادران من اند. و در پایان همه را عفو نمود و بدی های آنان را با خوبی ها ذفن کرد.

اگر این گونه قرآن بخوانیم و قرآن را باید آیین نامه زندگی بدانیم و آن را تنها سه سفره عقد و بالای سر مسافر و کنار بالش بیمار و زیر سقف اتوموبیل و سر قبر اموات نگذاریم، با آن بیندیشیم. تدبیر کنیم، تصمیم بگیریم. ارتباط برقرار کنیم، عشق بورزیم، تربیت کنیم، و همه آسیب ها و آفت های ذهن و زندگی را بشناسیم و بدور بیندازیم.

اهمیت دادن والدین به نماز اول وقت، باعث می شود كه روح معنوی نماز در بین فرزندان به رشد و شكوفایی برسد. پدر و مادر نمازخوان الگوی مناسب و به جایی برای فرزندان در خواندن نماز هستند.
یكی از مکان های مهم جامعه كه اسلام به آن توجه زیادی کرده “خانه” است، چرا كه اکثر فضایل اخلاقی و رذایل اخلاقی از همین محیط به وجود می آید.

محیط خانه مكانی است مقدس، اعضای این خانه را پدر و مادر و فرزندان تشكیل می دهند و احترام هر كدام واجب است و هر كدام از اینها مسئولیت خاصی نسبت به همدیگر دارند.

برای سالم ماندن خانه و آرامش افراد آن، بایستی روح معنویت و یاد خدا به وسیله نماز و ذكر او در فضای آن ایجاد شود و فضایل اخلاقی در هر كدام از اعضا خانواده ایجاد شود و رذایل اخلاقی از روح تک تک افراد آن زدوده شود، چرا كه در غیر این صورت، هم اهل خانه نابود می شوند و هم اعمال آنها از قبیل نماز و غیره را از بین می برد.

نیازهای معنوی خانه و ایجاد فضایل اخلاقی و پاک نمودن روح از رذایل اخلاقی است و اگر معنویت در خانه نباشد، آن خانه به گفته قرآن مجید “تاریک” است.

یكی از عوامل به وجود آورنده معنویت، نماز است. نمازی كه جزو برنامه های دینی تمام پیامبران الهی و در تمام ادیان و شریعت های آسمانی وارد شده است و پیامبران الهی به انجام آن مأموریت داشته اند و نخستین سفارش خداوند به حضرت عیسی (علیه السلام) درباره نماز بود ، در سوره مریم، آیه 31 می فرماید : «خداوند مرا مادام كه زنده ام به نماز و زكات توصیه نموده است» .

اهمیت دادن والدین به نماز اول وقت باعث می شود كه روح معنوی نماز در بین فرزندان به رشد و شكوفایی برسد. پدر و مادر در نماز خواندن الگوی مناسب و به جایی هستند و والدینی كه نماز نخوانند چگونه می توانند به فرزندشان بگویند نماز بخوان و وقتی فرزندانی بی نماز شدند و فردا سر از گمراهی بر داشتند، چه می كنند؟ قطعا كسی كه نماز نخواند و خداوند دست عنایت خود را از او برداشته و به گمراهی های عجیبی می رسند که امروزه مصادیق زیادی را مشاهده می کنیم.

والدین باید خود اهل نماز باشند و با شیوه های مختلف فرزندان خود را تمرین نماز دهند، آن هم از كوچكی، دستور از ائمه علیهم السلام رسیده كه به بچه از هفت سالگی تمرین نماز یاد بدهیم.
به تجربه ثابت شده كه اگر فرزندمان به مسجد نرود، اگر در جمع نباشد و نماز خواندن جمع را نبیند به این كار تشویق نخواهد شد. چون حضور در جمع مشوق انسان است، آدم بزرگ هم وقتی خودش را در جمع اهل عبادت می بیند روح عبادت بیشتری پیدا می كند.

این را باید توجه داشته باشیم كه یاد دادن و وادار كردن با زور هیچ نتیجه ای ندارد و كوشش نماییم كه فرزندمان از اول به نماز خواندن رغبت داشته باشد و به این كار تشویق بشود.

به هر شكلی كه می توانیم موجبات تشویق فرزندمان را فراهم كنیم كه با ذوق و شوق نماز بخواند، جایزه بدهیم، اظهار محبت كنیم كه بفهمد و قتی نماز می خواند بر محبت ما نسبت به او افزوده می شود.

دیگر این كه بچه را باید در محیط مشوق نماز خواندن برد.

به تجربه ثابت شده كه اگر فرزندمان به مسجد نرود، اگر در جمع نباشد و نماز خواندن جمع را نبیند به این كار تشویق نخواهد شد. چون حضور در جمع مشوق انسان است، آدم بزرگ هم وقتی خودش را در جمع اهل عبادت می بیند روح عبادت بیشتری پیدا می كند.

طرح و گفتگو درباره نماز

اگر والدین در حضور کودک و نوجوان، مسایل و معارف مربوط به نماز را طرح و درباره آن گفت ‌و گو کنند، به طور غیر مستقیم بر آن ‌ها تأثیر خواهد گذاشت، صحبت و گفت ‌و گو درباره نماز می ‌تواند در قالب شعر و سرود، قصه و حکایت، توضیح مطالب مربوط به نماز، طرح و نقاشی و مانند آن انجام شود تا در ذهن و روان کودک و نوجوان، اثر گذاشته و با توجه به حس کنجکاوی‌ای که دارند، خود به فعالیت فکری و عملی در این موضوع وا دار شوند.

ارتباط با دوستانِ نمازخوان

والدین سعی کنند با خانواده‌ها و افراد متدین، ارتباط و رفت و آمد داشته باشند، چرا که چنین خانواده ‌هایی، فرزندان متدین و نماز خوانی دارند که می ‌توانند بر افکار و اعمال کودک آنان، اثر مثبت و سازنده بگذارند.
نماز خواندن فرزندان

نماز در حضور کودک و نوجوان

یکی از عواملی که می‌تواند باعث شوق و علاقه به نماز و آداب الهی در کودک و نوجوان شود، آموزش بصری است، زیرا این ‌گونه آموزش‌ ها به دلیل اثر بخشی و تأثیر بیشتر، موجب یادگیری، تغییر رفتار یا ایجاد رفتار تازه می‌ شود. علاوه بر این، آموزش بصری عمیق ‌تر بوده و دیرتر فراموش می ‌شود و زودتر از آموزش ‌های دیگر تأثیر می‌ گذارد.
والدینی که هر چند وقت یک ‌بار، کودک و نوجوان خود را با اخلاق حسنه و دعوت محبت آمیز به مساجد و اماکن مذهبی می ‌برند، در علاقه ‌مند کردن فرزندان خود به نماز، موفق‌ تر از دیگرانند. البته این کار در صورتی موفقیت‌ آمیز است که به خستگی و دلزدگی کودک و نوجوان منجر نشود.

کلام آخر آنکه:

کودکان و نوجوانان تا نماز را عادت نکنند، برایشان سنگین است و به همین علت است که ائمه علیهم السلام به شیعیانشان امر می کنند که بچه هایتان وقتی هفت ساله شدند به نماز دعوتشان کنید. (طباطبائی، سنن النبی، 157)

در حقیقت باید به آنها کمک کنیم ؛ چگونه است که در درس کمک می کنیم، خانه و مدرسه دست به دست هم می دهند ، تشویق می کنند، جدیت به خرج می دهند، سخت می گیرند، گاهی تنبیه می کنند تا بچه درس خوان شود.

آن وقت که راه افتاد و لذت درس خواندن را فهمید، درس برایش لذت بخش و آسان می شود.

نماز هم همین است. باید فرزندان را کمک کنیم، تشویق کنیم. بلندشان کنیم، بعضی از محبت های خودمان را به نماز گره بزنیم تا او به دور بیافتد.

اگر از هفت سالگی شروع کردیم، بچه های ما در سنی که نماز بر آنها واجب می شود نماز خوان شده اند.

عده ای از پدر مادرها گله می کنند که چه کنیم فرزندمان نماز بخواند؟ و وقتی می پرسیم از کی برای نماز با فرزندتان کار کرده اید و شروع نموده اید؟
برای شروع، سن تکلیف دیر است … از سنی که روح و حالت فرمانبری در فرزند است و حرف پدر و مادر برای بچه حجت است باید کار را شروع کرد …

می گویند از سن تکلیف…

حواسمان باشد برای شروع، سن تکلیف دیر است … از سنی که روح و حالت فرمانبری در فرزند است و حرف پدر و مادر برای بچه حجت است باید کار را شروع کرد …

«وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا« (132، طه) ؛ … به پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله می فرمایند: که اهلت را به نماز امر کن بعد داریم باز که می فرماید: «وَإِنَّهَا لَكَبِیرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِینَ» (45، بقره)

باید یک حالت خضوع و خشوعی پیش آید که نماز بخواند و این حالت هم پیش نخواهد آمد تا وقتی انسان نماز بخواند.

با این نماز است که دل کم کم نرم می شود و تحولی برای او به وجود می آید و حال آنکه وقتی کسی نماز نخواند این حالت پیش نمی آید.

این در مورد نماز شب خواندن هم صدق می کند … عده ای می گویند که برای نماز شب بلند می شویم اما لذت نمی بریم و برایمان سخت است، در نتیجه رها می کنند.

در حالی که این اشتباه است … باید نماز را بخوانیم … خلوت با خدا را داشته باشیم تا آن حال خلوت به ما داده شود … زمان می برد و نیازمند تکرار و تمرین است.

وقتی پا به خیابان های شهرمان می گذارم دلم می گیرد … وقتی با دقت بیشتری به اطراف نگاه می کنم نفسم بند می آید … به زندگی برخی از اطرافیانم که نظر می کنم اندوه تمام وجودم را فرامی گیرد … هر روز و هر روز شاهد دخترانی هستم که بی هدف و تنها برای جلب نگاهی به سوی خود در کوچه و خیابان پرسه می زنند … پسرانی را می بینم که با سخنان و رفتارشان سعی در تسخیر قلب دختران دارند … نوجوانان و جوانانی را می بینم که سعی در عفیف بودن و عفیف ماندن دارند اما جریان جامعه آنان را به مسیری دیگر می کشاند … خانواده هایی را می بینم که حواسشان نیست چه بر فرزندانشان می گذرد. از یاد برده اند که این دختر یا پسر حاصل وجود خودشان است و آنان در قبالش وظیفه ها دارند.
مدل زندگی کردنمان در حال تغییر است. رفتارهای غلط غربی با نام فرهنگ به خوردمان داده اند و مدل اسلامی ـ ایرانی را به اسم بی فرهنگی از ما گرفته اند. در گوشمان خوانده اند که تنها وظیفۀ والدین آن است که خوراک و پوشاک فرزندان را فراهم کرده و تا سنی خاص همراهشان باشند از آن پس او را در جامعه رها کرده و به حال خود گذارند.

وابستگی به خانواده نشانۀ بی تمدنی خوانده شده و استقلال بی قید و شرط مورد تشویق قرار خواهد گرفت. چهرۀ اصلی خانواده در حال تغییر شکل است و شادی های گذشته در حال محو شدن هستند. کاش اندکی بیشتر حواسمان را جمع کنیم و درک کنیم کلام صادق آل عبا (علیه السلام) را که فرمودند: “حق فرزندت این است که بدانی از توست و در این دنیا خوب و بدش به تو وابسته است". (الفقیه، ج 2، ص 622)

مهم ترین وظیفه

وقتی کودکی به دنیا می آید اغلب والدین کسی را که به نظرشان فرد صالحی است انتخاب می کنند تا در گوشش اذان بگوید. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
“یا علی! هر گاه صاحب پسر یا دختر شدی در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگو که شیطان به وی زیانی نمی رساند". (تحف العقول، ص 13)
اما همین مقدار کافی است؟! اینکه با گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد او را مسلمان سازیم کفایت می کند؟! بی شک پاسخ به این سوال منفی خواهد بود.
به طور کلی مهم ترین وظیفۀ والدین، تربیت فرزندان است و بررسی روایات نشان می دهد این تربیت در سه جنبۀ دینی، اجتماعی و دفاعی باید لحاظ گردد. کوتاهی نمودن در هر یک از این اضلاع می تواند آیندۀ فرزند را مخدوش ساخته و او را از مسیر هدایت دور سازد.
در روایتی بسیار زیبا از پیامبر خوبی ها (صلی الله علیه و آله) آمده است:
“قرآن روز قیامت مردی رنگ پریده را می آورد و به پروردگار می گوید: این شخص، کسی است که من روزش را با تشنگی و شبش را به بیداری گرفته بودم و طمع او را به رحمت تو قوی کرده بودم و آرزوهایش را به مغفرت تو گسترده بودم، پس بر اساس گمان من درباره اش عمل کن. خدا می فرماید: مُلک را به دست راستش و جاودانگی را به دست چپش دهید … پدر و مادرش را زیوری دهید که تمام دنیا با آنچه در آن است به ارزش آن نباشد. پس همه مردم روز قیامت به آن پدر و مادر می نگرند و آن دو را عظیم می شمارند و خودشان نیز از این مقامشان به شگفتی فرو می روند و می پرسند: پروردگارا! این عظمت از کجاست؟ خدا می فرماید: این عظمت به سبب آموختن قرآن به فرزندتان و تربیت او بر اساس دین اسلام و محبت پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امام علی(علیه السلام) است". (بحارالانوار، ج 89، ص 32)
آری انسان های بزرگ، از دامان پدران و مادران بزرگ به وجود آمدند. والدینی که خود گمنام ماندند اما آوازۀ فرزندانشان گوش عالم را پر کرده است. شیخ صدوق ها، علامه مجلسی ها، مدرس ها، دولابی ها و … جز در پرتو تربیتی شایسته به این مقام نمی رسیدند.
“وای بر فرزندان آخر الزمان از ناحیۀ پدرانشان! پرسیده شد: ای رسول خدا! آیا از آن رو که پدرانشان مشترک اند؟ فرمود: نه! بلکه از پدرانی مومن اند و به فرزندانشان چیزی از واجبات دینی نمی آموزند، بلکه آنان را از آموختن منع می کنند و به سود اندکی از دنیا که از فرزندانشان به ایشان می رسد، رضایت می دهند و من از آنان بیزارم و آنان نیز از من بیزارند”

تربیتی در تحت عنایت حق تعالی. اگر زندگی این بزرگان را اندکی با دقت بیشتر مطالعه کنیم خواهیم دید که تربیت آنان از پیش از تولد آغاز شد و تا انتها نیز ادامه داشت. بیایید دوباره شروع کنیم و نیک بیاندیشیم. فریب توطئه های شیطان را نخوریم که می گوید: تو کجا و پدر علامه مجلسی کجا؟! تو کجا و مادر مرحوم دولابی کجا؟! تو به فکر خوراک فرزندت باش گرسنه نماند!!! فراموش نکنیم که خدا از هر کس در حد وسعش انتظار دارد. پس در حد توان خود کوشا باشیم تا مدیون خدا، خود و فرزندانمان نگردیم.
رابطه با نامحرم

یادمان باشد که ترک آموزش دینی به فرزندان کیفر و عقوبت الهی را با خود به همراه خواهد داشت. چرا که پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله) فرموده اند: “وای بر فرزندان آخرالزمان از ناحیۀ پدرانشان! پرسیده شد: ای رسول خدا! آیا از آن رو که پدرانشان مشترک اند؟ فرمود: نه! بلکه از پدرانی مومن اند و به فرزندانشان چیزی از واجبات دینی نمی آموزند، بلکه آنان را از آموختن منع می کنند و به سود اندکی از دنیا که از فرزندانشان به ایشان می رسد، رضایت می دهند و من از آنان بیزارم و آنان نیز از من بیزارند". (جامع الاخبار، ص 106)
در کنار آموزش های دینی تربیت اجتماعی و دفاعی نیز اهمیت فراوان دارد. تشویق به آموزش تیراندازی و شنا به فرزندان، آموختن ادب بدان ها و … نشان از توجه اسلام به این ابعاد تربیتی دارد که در سایۀ تربیت دینی می تواند فرزندانی موفق و سعادتمند را پرورش داده و در نهایت جامعه ای نیکو را به وجود آورند.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: “ای علی! حق فرزند بر پدرش این است که به وی ادب آموزد و در جایگاه شایسته ای قرارش دهد". (الفقیه، ج 4، ص 372)

نتیجه

مهم ترین وظیفۀ والدین در قبال فرزندان ـ در کنار تأمین اسباب معاش در حد توان ـ آن است که در تربیت آنان تمام تلاش خویش را به کار گیرند. این تربیت شامل سه ضلع دینی، اجتماعی و دفاعی می گردد که اهمال در هر یک از ابعاد کاستی در امر تربیت تلقی خواهد شد. اگر والدینی تمام توان خود را در امر تربیت فرزندان خویش به کار گیرند و از هر گونه اقدامی دریغ نکنند خواهند دید که فرزندانی شایسته تحویل جامعه داده و دیگر نیازی ندارند به دنبال فرزندان خود در کوچه ها و خیابان ها سرگردان شوند. نوجوان و جوان رشد یافته در چنین خانواده ای همواره به سوی والدین خود می شتابد و خانواده را مأمنی برای تنهایی ها، دردها، سوالات و … خود می داند. چنین فرزندی آینده ای روشن را برای خود، خانواده و جامعه اش رقم خواهد زد. ان شاء الله

                                           
متاسفانه گناه استمناء در بسیاری از افراد شایع است و اگر زیاد تکرار شود یک اختلال روانی محسوب می شود. معمولا بعد از این عمل به فرد احساس گناه دست می دهد ولی اغلب افراد این عمل را غیر قابل کنترل می دانند و به همین خاطر مزمن می شود.

حواسمان باشد خود ارضایی حرام و از گناهان کبیره است و یک انحراف عملی به حساب می آید.

برخی از زیان های این عادت عبارتند از:

* دور شدن از تیر رس رحمت خدا.
رسول خدا (صلی الله و علیه وآله)، فرد آلوده به این گناه را ملعون می داند. (میزان الحكمه /۵۶۵۵)
* کاهش قوای جسمی که به ضعف عمومی بدن و پیری زودرس منجر می شود.
* کاهش نسبی جریان خون
* ضعف بینایی
* بی اشتهایی
* ضعف نیروی جنسی (که گاه موجب شکست در روابط جنسی طبیعی می شود)
* اختلال و ضعف حافظه
* کاهش اراده
* گوشه گیری
* احساس یاس و نا امیدی
* احساس گناه و احساس غم و اندوه و…
شاید به دلیل این ضررها اسلام این عمل را حرام وانجام آن را گناه دانسته است.
توبه از استمناء هم كار سختی نیست، همین مقدار كه از كار خود پشیمان باشید و این عمل را ترك كنید و از خداوند طلب بخشش نمایید، توبه محقق می شود، ولی ترک این عمل كار آسانی نیست.

شاید خیلی از عزیزان که مرتکب این گناه بوده اند، تصمیم بر ترک آن داشته باشند که باید به این دوستان به خاطر این تصمیم و پشیمانیشان تبریک گفت.

بدانیم که خداوند بسیار مهربان است و اگر ما در موقع درست پشیمان شویم و توبه کنیم و تصمیم جدی بر ترک آن داشته باشیم، قطعاً خواهد بخشید …

هر گناهی قابل توبه است و خداوند خود فرموده است: «إِنَّ اللّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً; خداوند همه گناهان را می آمرزد.» (53، زمر)

در آیه 70 سوره فرقان بیان شده است: «إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً؛ مگر كسانى كه توبه كنند و ایمان آوردند و عمل صالح انجام دهند كه خداوند گناهان آنان را به حسنات تبدیل مى‏كند و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است».
قرآن مجید مى ‏فرماید: «و هُو الّذِى یقْبل التّوبه عن عِبادِه» او كسی است كه توبه را از بندگان خود می پذیرد. (42: 25) و مى ‏فرماید: «غافِرِ الذّنْبِ وَ قابِلِ التَّوبِ» خدای متعال بخشنده گناهان و توبه پذیر است (40: 3).

پیامبر عزیزمان صلی الله و علیه وآله می فرمایند: «التائب من الذنب كمن لا ذنب له; توبه كننده از گناه همانند كسی است كه گناهی نكرده است» (بحار الانوار، ج 2، ص 154)

بازآ بازآ هرآنچه هستی بازآ گر كافر و گبر و بت پرستی بازآ

این درگه ما درگه نومیدی نیست صدبار اگر توبه شكستی بازآ

توبه از استمناء هم كار سختی نیست، همین مقدار كه از كار خود پشیمان باشید و این عمل را ترك كنید و از خداوند طلب بخشش نمایید، توبه محقق می شود، ولی ترک این عمل كار آسانی نیست.

بهترین راه درمان و ترک این عادت مراجعه به روانشناس است تا با بررسی ای دقیق , علت این عادت را شناسایی و شما را در درمان آن كمك کند.
پیامبر عزیزمان صلی الله و علیه وآله می فرمایند: «التائب من الذنب كمن لا ذنب له; توبه كننده از گناه همانند كسی است كه گناهی نكرده است» (بحار الانوار، ج 2، ص 154)

اما چنانچه به هر دلیل دسترسی به روانشناس ندارید، موارد زیر توصیه می شود :

* توبه و عزم و اراده جدی برای ترک این عمل همراه با فکر و توجه مداوم به ضررهای آن گناه
* پرهیزاز تماشا : خودداری از دیدن محرک های جنسی؛ اعم از اشخاص (نگاه شهوانی و گناه آلود) فیلم، عکس. البته خواندن مطالب محرک یا شنیدن چنین مطالبی چه در قالب داستان و یا جوك و غیره نیز باید ترك شود.
* پرهیز از خیال: خودداری از خیال پردازی های جنسی به طور كامل
* پرهیز از خلوت: دوری کردن از موقعیت هایی که میل به این عمل را در فرد زیاد می کند (مکان های خلوت و تاریک). برای این فرد اوقات فراغت خطرناک است.

استحمام نباید بیش تراز ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بكشد .قبل از رفتن به رخت خواب باید كاملا خسته و در چرت باشد پس حجم فعالیت های روزانه باید بیشتر شود و خواب روز حذف شود.
* كنترل رژیم غذایی: برخی معتقدند رژیم غذایی پر كالری در تحریک جنسی موثر است به اصطلاح معروف مواد گرم. (در این مورد با پزشک تغذیه مشورت كنید.)
* ورزش
* برنامه ریزی های مستمر برای كسب موفقیت های زود بازده مثل یادگیری علوم، فنون ،هنر و مهارت ها (رانندگی، خیاطی ، خطاطی ،زبان خارجی و…) و تكرار حس موفقیت.
* ازدواج
* ازهمه مهم تر یاد خدا و کمک گرفتن از عبادات مستحب مثل روزه مستحب در روزهای دوشنبه و پنجشنبه

انشالله با یاری خداوند قطعاً موفق می شوید …

                                            
1- استرس: برخی افراد هنگام روبرو شدن با استرس بسیاری از کارهایشان را بدون اشکال انجام می دهند، اما رابطه زناشویی جزو این موارد نیست. استرس در محل کار، خانه یا روابط عاطفی ممکن است، برای هرکسی رخ دهد ولی یادگیری اینکه چگونه به شیوه های سالم با آن مواجه شوید، واقعا به شما کمک خواهدکرد. کارهای زیادی است که خودتان می توانید انجام دهید و مراجعه به مشاور یا پزشک هم می تواند مفید باشد.
2- مشکل روابط میان فردی با همسر: مشکلات در رابطه عاطفی شما با همسرتان از عوامل اصلی مهارکننده میل جنسی است. برای زنان احساس صمیمیت و نزدیکی با همسر عامل بسیار تاثیرگذاری در داشتن میل جنسی است. از طرف دیگر هم برای مردان و هم برای زنان پیامدهای ناشی از مشاجره، ارتباط نادرست، احساس خیانت یا سایر مشکلات مربوط به اعتماد در افت میل جنسی تاثیر دارد. اگر اختلاف میان همسران شدیدتر از حدی است که خودشان بتوانند آن را حل کنند، باید به مشاور یا زوج درمانگر مراجعه کنند.

3- الکل: مصرف الکل میل جنسی را به شدت کم می کند.
4- کم خوابی: اگر میل جنسی تان کاهش پیدا کرده، ممکن است به این علت باشد که خواب کافی ندارید. آیا خیلی دیر به بستر می روید یا خیلی زود از خواب بلند می شوید؟ آیا مشکلات خواب مانند دیر به خواب رفتن یا پریدن از خواب دارید یا دچار عارضه قطع تنفس حین خواب هستید؟ هرچیزی که خواب شبانه شما را مختل کند، بر میل جنسی تان هم اثر خواهدگذاشت. خستگی و بی خوابی احساسات جنسی را مهار می کند. تلاش کنید عادت های خوابتان را اصلاح کنید. یا اگر نتوانستید کاری انجام دهید با پزشک مشورت کنید.
5- بچه دار شدن: به دار شدن به خودی خود باعث نمی شود میل جنسی تان را از دست بدهید، اما باید کلی از وقتتان را صرف بچه کنید. اگر از پس همه کارهای کودک بر نمی آیید، باید از کسی کمک بگیرید، مثلا یک پرستار کودک استخدام کنید تا بتوانید وقتی را هم با همسرتان بگذرانید. روابط زناشویی تان را می توانید در هنگام خواب کودک انجام دهید.
6- برخی از داروها: برخی داروها می توانند میل جنسی را کاهش دهند. از جمله می توان به این گروه های دارویی اشاره کرد.
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای ضدفشار خون
- قرص های پیشگیری از بارداری (برخی بررسی ها از رابطه ای میان مصرف آنها و کاهش میل جنسی گفته اند و برخی دیگر نه.)
- داروهای شیمی درمانی
- داروهای ضد HIV
عوض کردن داروها یا دوز آنها ممکن است مشکل را حل کند، در این باره با پزشک مشورت کنید و سرخود مصرف دارویی را قطع نکنید. همچنین اگر پس از شروع دریافت دارویی جدید میل جنسی تان به سرعت کاهش پیدا می کند، به پزشک اطلاع دهید.

طالبی آبدار و زرد است و زادگاهش کشور ایتالیاست. در زبان انگلیسی به طالبی Cantaloup می گویند. به این دلیل که، معتقدند این میوه اولین بار در یکی از شهرهای نزدیک رم به نام Cantalupo یافت شده است. جالب است بدانید که ایتالیایی‌ها این میوه را با کمی نمک و فلفل و یا زنجبیل، به همراه کمی آب پرتقال سرو می‌کنند، آنها معتقدند که سرو این میوه بدین شکل دارای خواص درمانی فراوانی است.
در حالی که در کشور ما، آن‌را به همراه تکه های کوچک یخ و کمی شکر در مخلوط‌کن می‌ریزند و نوشیدنی فرح‌بخشی را تهیه‌کرده و میل می‌کنند.

• طالبی علیه آسم : اگر شما هم جزء آن دسته از افراد هستید که دوست دارید کالری هر ماده غذایی را بدانید باید گفت، هر یک فنجان طالبی دارای 56 کالری انرژی است. این مقدار میوه دارای 5 هزارو 158واحد ویتامین A است و 67/5 میلی گرم ویتامین C دارد. این میوه خواص سبزیجات-خواص میوه ها سبزیجات و سلامت - غذایی خوبی برای تا‡مین پتاسیم نیز هست به این ترتیب که در هر یک فنجان از آن، 494 میلی گرم از این ماده مغذی وجود دارد و مصرف این مقدار از آن 10 تا 20 درصد از نیاز روزانه افراد را به پتاسیم تا‡مین می‌کند. ‌مطالعات نشان داده‌اند، بچه‌هایی که از آسم رنج می‌برند، در صورت استفاده‌از میوه‌هایی که ویتامین C بالایی دارند، کمتر دچار حملات تنفسی شده و کمتر سرفه می‌کنند. از این رو، استفاده از طالبی در میان وعده‌ها به علت وجود مقادیر بالایی از این ماده مغذی بسیار کمک‌کننده است. محققان عقیده دارند که خاصیت آنتی‌اکسیدانی ویتامین C خاصیت ضد التهابی نیز دارد و این خاصیت مانع از شدت یافتن علایم آسم در بیماران می شود. به علاوه، آنتی اکسیدان های موجود در طالبی از بروز التهاب مزمن برونش‌ها نیز جلوگیری می‌کند، به همین دلیل مصرف روزانه آن برای بیمارانی که از مشکلات تنفسی رنج می‌برند، بسیار مفید شناخته شده است.
• عینک خوراکی : این روزها تعداد کسانی که مجبور هستند از عینک های طبی استفاده کنند، بیشتر شده و مصرف مواد غذایی که موجب تقویتسیستم بینایی می‌شوند یکی از راه‌های پیشگیری‌کننده به حساب می‌آید. به این دلیل مصرف مواد غذایی که بتا کاروتن بالایی دارند بسیار موِثر است زیرا این ترکیب ارزشمند در بدن به ویتامین A تبدیل می شود و به تبع آن ویتامین A نیز در بهبود عملکرد چشم‌ها موِثر است.
به علاوه، بتاکاروتن بالای طالبی، مانع بروز آب مروارید در سالمندان می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند، افرادی که از طریق رژیم غذایی‌شان، هر روز بتاکاروتن کافی دریافت می‌کنند، کمتر به آب مروارید دچار می شوند. هر ساله بیش از یک میلیون انسان به این بیماری مبتلا شده ومحققان عقیده دارند که استفاده از مواد غذایی که بتاکاروتن بالایی دارند از بروز آن به‌طور‌جدی‌جلوگیری می‌کند.
• جالب است بدانید که خوردن یک طالبی کوچک که دارای 180 میلی گرم ویتامین C است، احتمال ابتلا به آب مروارید را به میزان یک سوم در افراد مستعد کاهش می دهد.
• میوه‌ای درخدمت قلب : محققان معتقدند، میوه‌هایی که پتاسیم بالایی دارند نظیر طالبی، موز و پرتقال از بروز نارسایی قلبی جلوگیری کرده و در صورت بروز از شدت آن می‌کاهند، زیرا به عقیده آنها اغلب این بیماران روزانه چندین دارو مصرف می‌کنند که موجب دفع پتاسیم از بدنشان می‌شود و چون کمبود این ماده مغذی می‌تواند با حملات قلبی همراه باشد، خوردن مواد غذایی که خواص سبزیجات-خواص میوه ها سبزیجات و سلامت - پتاسیم هستند، بسیار ضروری است. از آنجایی که کلسترول، فشار خون و هموسیستیین بالا، زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی هستند، مصرف طالبی به دلیل دارا بودن مواد مغذی که برای کنترل این سه فاکتور مورد نیاز هستند، مفید بوده و در حفظ سلامت قلب موِثر شناخته شده است. مطالعات نشان داده‌اند، مصرف یک فنجان طالبی در روز به میزان 25 درصد احتمال بروز فشار خون را کاهش می‌دهد . به علاوه یک فنجان طالبی 100 درصد از نیاز روزانه افراد را به ویتامین C تا‡مین می‌کند و چون هر دو این فاکتورها برای کاهش فشار خون مورد نیاز هستند، از این رو، مانع بروز بیماری های قلبی می‌شود. در ضمن، یک طالبی متوسط 5 گرم از 25 گرم فیبر مورد نیاز بدن را فراهم می کند که موجب کاهش کلسترول بالای خون می‌شود، پس می‌توان دریافت که این میوه یکی از بهترین میوه‌ها برای حفظ سلامت قلب است. همانطور که می‌دانید، هموسیستیین ترکیبی است که اگر در خون افزایش یابد، احتمال بروز بیماری های قلبی دو‌چندان می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند، افرادی که ویتامین C، بتاکاروتن و اسید فولیک را در مقادیر مورد نیاز دریافت می کنند، سطح این ترکیب در خونشان پایین‌تر است. به طوری که خوردن مواد غذایی که منابع این مواد مغذی محسوب می شوند، در عرض 4 هفته به میزان 11 درصد سطح این فاکتور را کاهش داده است. در ضمن ویتامین C بالایی که در طالبی وجود دارد به همراه بتاکاروتن، احتمال بروز سرطان هایی نظیر سرطان ریه، پستان، مثانه، روده بزرگ، معده و لوزالمعده را در افراد مستعد کاهش می‌دهد. این دو ماده مغذی با فعالیت آنتی‌اکسیدانی که دارند از فعالیت تخریبی رادیکال‌های آزاد جلوگیری کرده و مانع تشکیل غدد سرطانی می شوند.
• طالبی، سر سفره : این میوه با گرم شدن هوا وارد بازار میوه می‌شود و معمولاً در وعده صبحانه، دسر و میان وعده‌ها از آن میل می‌کنند. به علاوه، می توان برحسب اندازه طالبی آن‌را برش برش کرده یا آنکه به دو نیم تقسیم کرد و بعد از خارج کردن تخمه‌های آن، با کمی شکر و گلاب و حتی به صورت مخلوط شده با تکه‌های یخ به شکل یک نوشیدنی خنک مصرف کرد.
• بهتر است بدانیم که : در هنگام خرید این میوه، توجه داشته باشید که طالبی‌های سنگین‌تر را انتخاب کنید. طالبی‌هایی را انتخاب کنید که بوی طبیعی میوه را می‌دهند و اثراتی از له شدگی و یا لکه ندارند.
این میوه را می توان با بستنی وانیلی سرو کرد و به عنوان یک میان وعده برای بچه های بدغذا و کسانی که همواره بی‌اشتها هستند، تهیه کرد. به علاوه، آن را می‌توان به شکل سالاد، سوپ سرد و یا دسر مورد استفاده قرار داد. یکی از سالادهایی که می‌توان به عنوان پیش غذا سرو کرد، سالاد طالبی است. تهیه این سالاد به شرح زیر است : ابتدا دو فنجان طالبی خرد شده را با یک فنجان توت فرنگی و انگور مخلوط کرده و در ظرفی دیگر 4 قاشق غذا خوری خامه، 2 قاشق غذا خوری سس مایونز و 3 قاشق غذا خوری شکر را با هم مخلوط کرده و روی مخلوط میوه ها بریزید. سپس سالادتان را به مدت 15 دقیقه در یخچال قرار داده و سرو کنید.

اگر میخواهی دروغی نشنوی ، اصراری برای شنیدن حقیقت مکن !

1. خوردن انار شیرین فرزند را نیکو و زیبا می کند.
2. مصرف رب انار در هنگام بارداری علاوه بر اینکه از ویار خوردن خاک، مهر، زغال، برفک یخچال نجات می‎دهد، تاثیر زیادی در زیبایی نوزاد دارد.
3. خوردن گلابی توسط پدر ، سبب زیبایی فرزند می شود و مایه قوت قلب، پاکی معده، صفای دل، دلیری و زیبایی بچه می شود.
4. خوردن کندر توسط زن باردار باعث زیادی عقل بچه، باهوش، پاکدل، دانا و شجاع شدن پسر و خوشخو و نیکو شدن دختر می شود.
5. خوردن آب اناناس به همراه یک قاشق عسل برای نظافت، زیبایی و شادابی پوست مادر و جنین مفید است.
6. همچنین سیب در زیبایی کودک نیز نقش زیادی ایفا می‎کند. اگر در ماه هشتم بارداری به دفعات بر سیب سرخ سورۀ یوسف خوانده شده و زن باردار بخورد کودکی زیبا خواهد داشت.
7. مصرف انجیر و شنبلیله از ریزش مو جلوگیری کرده و سبب افزایش مو می‎گردد.
8. اگر می‎خواهید نوزادی با چشمان شهلا و زیبا داشته باشید توصیه می‎شود مصرف رازیانه و بادیان را فراموش نکنید.

9. مصرف به، خطر سقط جنین را کاهش داده، نوزاد را خوش آب و رنگ کرده و از ویار زنان باردار جلوگیری می‎نماید.

10. خوردن عسل به زنان باردار توصیه می‌شود، زیرا دارای قند، آهن، پتاسیم، کلسیم، منگنز، سدیم و فسفر است.
11. شلغم به خاطر داشتن کلسیم و فسفر برای رشد و نمو و استحکام استخوان بندی نافع است لذا خوردن آن به زنان باردار و شیرده توصیه می‌شود.
12. به زنان باردار شیر بنوشانید زیرا شیر در مشاعر کودک تاثیر نیکویی خواهد داشت.
13. کسانی که غذای تند می‎خورند مبتلا به لک‌های صورت می‎شوند، چنانچه حامله باشند نوزادشان ممکن است لکه‌هایی در بدنشان داشته باشند. چنانچه مادر هنگام آبستنی ادویه‌های تند مانند خردل یا دارچین و نعناع زیاد مصرف کند نوزاد مبتلا به اگزما می‎گردد.
14. اگر می خواهید فرزندتان رنگ و روی خوب داشته باشد در هنگام بارداری سراغ دوستان کبد بروید. دوستان کبد عبارتند از: روغن زیتون، انار، روغن ماهی، کاسنی، کنگر، هویج، زرشک، شکر و نعناع.
15. خوردن توت فرنگی و هلو و خربزه نیز در زیبایی رخ جنین و شادابی پوست زن باردار تاثیر دارد.