ميوه اي كه انسان را به خدا نزديك مي كند...
پيامبراكرم “صلي الله عليه و آله” خداوند تبارك و تعالي و فرشتگان او ، بر استغفار كنندگان و سحري خوران در سحرگاهان ، درود مي فرستد .
پس بايسته است هر كدامتان سحري بخوريد ،هرچند به جرعه اي آب باشد .
امّا بهترين سحري هاي شما ، سويق و خرما است . ح1609
امام علي ” عليه السلام” خرما بخوريد ، چرا كه شفاي دردها در آن است .ح1602
امام علي ” عليه السلام” بَرني ، بهترين خرماي شماست . آن را در دوره نزديك زايمان ، به زنان خويش بدهيد ، تا فرزندانتان پاك و بردبار به دنيا آيند .ح1616
امام علي ” عليه السلام “ كام كودكان خويش را با خرما بگشاييد . پيامبر “صلي الله عليه و آله” با حسن و حسين “عليهماالسلام “چنين كرد .ح1622
امام صادق“عليه السلام” بهترين خرماي شما ، خرماي بَرني است ، دردها را مي برد و خود بيماري نمي زايد ، خستگي را مي زدايد و زياني در بر ندارد ، بلغم را از ميان مي برد و با هر خرمايي ، سازگار است . غذا را گوارا و سبُك مي كند.شيطان را به ديوانگي مي افكند ، پشت را قوي مي كند ، بر توان آميزش مي افزايد ، بينايي و شنوايي را افزون مي سازد، انسان را به خدا نزديك مي كند، انسان را از شيطان دور مي سازد و دهان را خوشبو مي نمايد . ح1603،1604
بَرني ، نوعي از خرماي مرغوب است كه به شكل دايره و به سرخ مايل به زرد است .
سويق، غالبا به معناي آرد حبوبات بريان شده است . كليني ، سويق را به معناي سويق گندم ، دانسته است . انشاءالله در مطالب بعد توضيح بيشتري داده خواهد شد.
دانشنامه احاديث پزشكي ،ج2،ص257-246
محمدي ري شهري
سودمند ترين چيز براي قلب و مايه شست و شوي آن است.
پيامبر خدا” صلي الله عليه و آله” سيب را ناشتا بخوريد ؛ چرا كه تميز كننده معده است .ح1591
خوردن سيب در سحر گاهان ، عمر را مي افزايد . ح1592
امام باقر “عليه السلام” : هنگامي كه خواستي سيب بخوري ، آن را ببوي و سپس بخور .
اگر اين كار را انجام دادي ، هر درد و عارضه اي از تنت بيرون مي رود و همه آنچه از
سوي ارواح ، در انسان ايجاد مي شود ، فرو مي نشيند . ح1593
امام صادق “عليه السلام” : اگر مردم مي دانستند در سيب چيست ، بيمارانشان را جز به آن درمان نمي كردند .
بدانيد كه سيب ، سودمند ترين چيز براي قلب و مايه شست و شوي آن است . ح1584
سيب حررات را فرو مي نشاند ، و درون را خنك مي كند و تب و وبا را مي برد .ح1585
سيب ، پالاينده و خوش بو كننده معده است .ح1581
ما خاندان ، در هنگام بيماري ، جز از خرما پرهيز نمي كنيم و بيماران خويش را با سيب و آب سرد ، درمان مي سازيم . ح1586
امام كاظم “عليه السلام” : سيب براي چند چيز ، سودمند است ، براي : زهر ،افسون، ديوانگي اي كه از سوي ساكنان زمين (جنيان) به كسي مي رسد و بلغمي كه چيرگي يافته است . هيچ چيز زودتر از آن اثر نمي بخشد .ح1589
دانشنامه احاديث پزشكي، ج2 محمدي ري شهري
افراد بشر نبايد تشخيص خودشان را در مسائل مربوط به سرنوشتشان حاكم سازند...
الكافي عَنْ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ فِي كِتَابِ عَلِيٍّ ع إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ بَلَاءً النَّبِيُّونَ ثُمَّ الْوَصِيُّونَ ثُمَّ الْأَمْثَلُ فَالْأَمْثَلُ وَ إِنَّمَا يُبْتَلَى الْمُؤْمِنُ عَلَى قَدْرِ أَعْمَالِهِ الْحَسَنَةِ فَمَنْ صَحَّ دِينُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ اشْتَدَّ بَلَاؤُهُ وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَجْعَلِ الدُّنْيَا ثَوَاباً لِمُؤْمِنٍ وَ لَا عُقُوبَةً لِكَافِرٍ وَ مَنْ سَخُفَ دِينُهُ وَ ضَعُفَ عَمَلُهُ قَلَّ بَلَاؤُهُ وَ أَنَّ الْبَلَاءَ أَسْرَعُ إِلَى الْمُؤْمِنِ التَّقِيِّ مِنَ الْمَطَرِ إِلَى قَرَارِ الْأَرضْ
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج64، ص: 222
كافى (ج 2 ص 259) به سندش از امام صادق عليه السّلام كه در كتاب على عليه السّلام است بلاكش تر مردم پيغمبرانند، وانگه هر كه بدان ها مانند و پس مانندتر است بترتيب، و همانا مؤمن به اندازه كارهاى خويش بلا كشد، و هر كه دينش درست و كردارش نيك است بلايش سخت باشد ، براى آنكه خدا عز و جل دنيا را نه پاداش مؤمن ساخته و نه كيفر كافر، و هر كه دينش سبك و عملش سست است ، بلايش كم است، و راستى بلا شتابانتر است به سوى مؤمن با تقوى ، از باران به قرارگاه زمين (زمينهاى پست و گودالها)
اخلاق اسلامى-ترجمه جلد پانزدهم بحار الانوار، ص: 175
خداوند متعال مؤمن را با گرفتاري ها و مصيبتها مورد تفقد و نوازش و مرحمت قرار مي دهد همان گونه كه مسافران براى خانواده هاى خود تحفه و هدايا مي آورند،
خداوند ، دنيا را از بنده مؤمن خود نگه مىدارد ، همان گونه كه طبيب بيمارى را از شخص دفع مىكند.
حضرت رضا عليه السّلام از پدرانش عليهم السّلام روايت مي كند كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و اله فرمودند: از حالا تا روز قيامت هيچ مؤمنى نخواهد بود ، مگر اينكه همسايهاى او را اذيت مىكند.
سماعه گويد: حضرت صادق عليه السّلام فرمود: در كتاب على عليه السّلام آمده كه پيامبران بيش از همه گرفتار مصيبت مي گردند و بعد اوصياء و پس از آن كسانى كه به آنها نزديكترند و مؤمن هم به اندازه كارهاى نيكش گرفتار مىشود ، هر كس دينش درست و اعمالش نيك باشد گرفتاريش بيشتر خواهد شد.
يونس بن عمار گويد: به حضرت صادق عليه السّلام عرض كردم: اين بيمارى كه در چهره ام ظاهر شده مردم خيال مىكنند ، كه خداوند به هر بندهاى كه نياز ندارد او را به اين درد مبتلا مىكند، امام عليه السّلام فرمود: مؤمن آل فرعون هم دستش معيوب بود ولى با همه آنها تبليغ دين مي كرد.
ايمان و كفر-ترجمه الإيمان و الكفر بحار الانوار، ج1، ص: 112
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَوْ لَا أَنِّي أَسْتَحْيِي مِنْ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنِ مَا تَرَكْتُ عَلَيْهِ خِرْقَةً يَتَوَارَى بِهَا وَ إِذَا كَمَلَتْ لَهُ الْإِيمَانُ ابْتَلَيْتُهُ بِضَعْفٍ فِي قُوَّتِهِ وَ قِلَّةٍ فِي رِزْقِهِ فَإِنْ هُوَ حَرِجَ أَعَدْتُ إِلَيْهِ فَإِنْ صَبَرَ بَاهَيْتُ بِهِ مَلَائِكَتِي
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج64، ص: 226
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله ، خداي عز و جل فرمود: اگر شرم از بنده مؤمنم نداشتم تيكه جامهاى برايش نگذاشتم كه خود را بدان پوشد و چون ايمانش را كامل كنم دچارش سازم به سستى نيرو و كمى روزى، و اگر دل تنگ و ناشكيب شد به او باز دهم و اگر شكيبا شد به وجود او بر فرشتههايم ببالم .
اخلاق اسلامى-ترجمه جلد پانزدهم بحار الانوار، ص: 178
نرم افزار گنجينه روايات شيعه
…ْ وَ عَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَيًْا وَ هُوَ خَيرٌْ لَّكُمْ وَ عَسىَ أَن تُحِبُّوا شَيًْا وَ هُوَ شَرٌّ لَّكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(216.بقره)
و بسا چيزى را خوش نداريد و آن براى شما بهتر است، و بسا چيزى را دوست داريد و آن براى شما بدتر است، و خدا مىداند و شما نمي دانيد.
بدان چيزهايى كه نفس به آن سازگار است همه آنها محبوب و مطلوب انسان در مرتبه بشريّت است و چيزهايى كه با نفس ناسازگار است ، هر چه كه مىخواهد باشد- در مرتبه بشريّت نبوده و مكروه و ناپسند است، و بيشتر اوقات انسان آنچه را كه با نفس يا قوّه عاقله سازگار است يا نيست مىداند.
پروردگار جهان با اين لحن قاطع مىگويد: كه افراد بشر نبايد تشخيص خودشان را در مسائل مربوط به سرنوشتشان حاكم سازند ، چرا كه علم آنها از هر نظر محدود و ناچيز است و معلوماتشان در برابر مجهولات همچون قطرهاى در برابر دريا است. آنها با توجه به علم محدود خود نبايد در برابر احكام الهى روى در هم كشند.
توجه به اين حقيقت روح انضباط و تسليم در برابر قوانين الهى را در انسان پرورش مىدهد، و درك و ديد او را از محيط هاى محدود فراتر مىبرد و به نامحدود ؛ يعنى علم بىپايان خدا پيوند مىدهد.
نرم افزار جامع التفاسير شيعه
وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثيرٍ .30 شوري
و آنچه از مصيبتها به شما برسد ، به خاطر گناهانى است كه خود كسب كردهايد، و از بسيارى نيز درمىگذرد.
خطاب در اين آيه اجتماعى و متوجه به جامعه است، و مانند خطابهاى ديگر منحل به خطابهاى جزئى و به فرد فرد اجتماع نيست، و لازمهاش اين است كه مراد از مصيبت هم مصائب عمومى و همگانى از قبيل قحطى، گرانى، و با، زلزله و امثال آن باشد.
پس مراد آيه اين شد: مصائب و ناملايماتى كه متوجه جامعه شما مىشود، همه به خاطر گناهانى است كه مرتكب مىشويد، و خدا از بسيارى از آن گناهان درمىگذرد و شما را به جرم آن نمىگيرد
ممكن هم هست خطاب در آيه منحل به خطابهاى جزئى و متوجه به فرد فرد بشر بشود، آن وقت مراد از” مصيبت” ناملايماتى است كه متوجه جان و مال و فرزند و عرض تك تك افراد مىشود و ناشى از گنا هانى است كه هر كس خودش مرتكب شده، و خدا از بسيارى از آن گناهان درمىگذرد.
و به هر حال چه خطاب عمومى غير منحل باشد، و چه عمومى منحل، از سياق بر مىآيد كه اولا مؤمن و كافر را يكسان شامل مىشود، و مؤيد اين معنا آيه بعدى است كه به طور مسلم متوجه مؤمن و كافر است. و ثانيا مراد از جمله” بِما كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ” تنها گناهان و زشتي ها است، نه تمامى اعمال چه خوب و چه بد. و ثالثا مراد از مصائبى كه به انسانها مىرسد آثار سوء دنيايى اعمال است، آثارى كه بين آنها و آن اعمال ارتباط و تداعى خاصى است، نه جزاى آخرتى اعمال.
با اين بيان اولا جواب يك شبهه در خصوص آيه شريفه، داده مىشود. و ثانيا تفسيرى كه بعضى در باره آيه كردهاند رد مىشود.
اما شبهه اى كه شده اين است كه بعضى گفته اند: اگر منظور از مصائب عموم مصيبتها باشد، اين عموميت با مصائبى كه انبياء (عليهم السلام ) با آن مواجه شدند منتفى مي شود، چون انبياء (عليهم السلام) معصوم بودند و گناهى نداشتند تا مستوجب آن مصائب گردند، و همچنين اطفال و ديوانگان مكلف به هيچ تكليفى نيستند تا به خاطر مخالفت با آن تكاليف مستوجب مصائب شوند، پس ناگزير بايد از عموميت آيه صرف نظر نموده آن را به مصائب انبياء و اطفال و مجانين تخصيص زد.
جواب اين شبهه اين است: اين كه در آيه فرموده” فَبِما كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ” و مصائب را مستند به گناهان كرده خود دليل است بر اينكه خطاب در آيه متوجه كسانى است كه صدور گناه از آنان ممكن باشد، پس آيه شريفه از اول شامل انبياء و افراد غير مكلف نيست، و شامل نشدن آن از باب تخصص است نه تخصيص.
و اما تفسيرى كه براى آيه كرده اين است كه: به مقتضاى اين آيه بايد تمامى گناهان همه مؤمنين آمرزيده شود، براى اينكه گناهانشان يا از آنهايى است كه مصائب دنيوى را به بار مي آورد، و عقوبتش را در همين دنيا مىچشند، و يا از آنهايى است كه مورد عفو قرار مىگيرد، پس در آخرت هيچ گناهى ندارند.
وجه بى پايگى اين تفسير اين است كه (سياق آن را در نظر نگرفته اند، و فقط مفاد تحت اللفظى آن را ملاك قرار دادهاند و) آيه شريفه در مقام اثبات ارتباط بين مصائب و گناهان است، و تنها مىخواهد بفرمايد: گناهان آثار سويى هم در دنيا دارند، چيزى كه هست بعضى از آن آثار به صاحبش اصابت مىكند، و بعضى بخشوده مىشوند، و به خاطر عواملى از قبيل صله رحم، صدقه، دعاى مؤمنين، توبه و امثال آن- كه در اخبار آمده- آثار آنها از صاحبش برمىگردد، و اما در باره آثار سوء آخرتى گناهان، همانطور كه گفتيم آيه شريفه ساكت است، و در مقام اثبات يا نفى آن نيست.
مانعى ندارد كه برخى از كيفر مجرمان را خدا در دنيا بدهد و بعضى را عفو كند و اما كسانى مانند معصومين يا اطفال غير مكلف و ديوانگان كه جرمى ندارند هر گاه دچار دردهايى چون بيمارى و جز آن شوند. براى اين است كه خدا عوض آن را در اخرت به آنها بدهد و نيز آنچه خدا مصلحت بداند.
از على عليه السلام از پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله
روايت شده كه فرمود : بهترين آيه در قرآن اين آيه است .
يا على هيچ خراش چوبى يا لغزش قدمى براى آدمى پيش نمي آيد ؛ مگر در مقابل گناهى كه كرده است.
و اما گناهانى را كه خدا در دنيا عفو كرده، كريمتر از آن است كه در آخرت عقوبت كند.
و گناهانى را كه در دنيا كيفر داده ، خداوند عادلتر از آن است ، كه دوباره در اخرت كيفر دهد.
ترجمه جوامع الجامع، ج5، ص: 497
نرم افزار جامع التفاسير شيعه .
نسل را مي افزايد ،سبب كك مك در صورت مي شود ،نفس تنگي و نفس بريدگي مي آورد ،
خوردن و معتاد شدن به آن ، بيماري سپرز مي آورد
و ايجادكننده بادهايي در سر معده است.
پيامبرخدا"صلي الله عليه و آله"- در سفارش هايي به امام علي “عليه السلام” : اي علي ! از ميان تخم ها ي پرندگان ، آنهايي را بخور كه دو سرشان ، فرق مي كند.ح1573
به نقل از زراره – به خداوند سوگند ، هرگز همانند امام باقر” عليه السلام” نديده ام ؛ چرا كه
از او پرسيدم و گفتم: خدايت به سامان دارد!از پرندگان ، كدام ها خورده مي شوند؟
فرمود:آن را كه هنگام پرواز كردن بال مي زند، بخور و آن را كه بال هاي خويش را صاف نگه مي دارد (بال نمي زند)نخور.
پرسيدم: تخمي كه در نيزار است ، چه طور؟
فرمود : آنچه را دوسويش همانند است ، مخور و آنچه را دو سويش ناهمگونه است ، بخور.
گفتم :پرندگان آب چه طور ؟
فرمود : آنچه را كه چينه دان دارد ، بخور و آنچه را چينه دان ندارد ، مخور. ح1574
امام باقر ” عليه السلام “ هركس فرزند ندارد ، تخم مرغ بخورد و فراوان از آن بهره ببرد ، چرا كه نسل را مي افزايد . ح1556
امام صادق “عليه السلام” زرده تخم مرغ ، سبك و سفيده ، سنگين است .ح1567
امام صادق"عليه السلام” يكي از پيامبران ، از كمي فرزندان ، به درگاه خداوند شكايت برد . خداوند فرمود: گوشت با تخم مرغ بخور .ح1565
امام رضا"عليه السلام”تخم مرغ بسيار خوردن و معتاد شدن به آن ، بيماري سپرز مي آورد و ايجادكننده بادهايي در سر معده است و زياد خوردن تخم مرغ آب پز ، نفس تنگي و نفس بريدگي مي آورد .ح1572
امام رضا"عليه السلام” خوردن هميشكي تخم مرغ ، سبب كك مك در صورت مي شود.ح1571
به نقل از علي بن محمد بن آشيم –نزد امام رضا"عليه السلام ” از مشكل گوارش غذا اظهار ناراحتي كردم .
فرمود: زرده تخم مرغ بخور
اين كار را انجام دادم و آُز آن سود بردم . ح1569
امام كاظم"عليه السلام” هركس تخم مرغ و پياز و روغن زيتون بخورد ، استخوان فرزندش درشت خواهد شد . ح1566
دانشنامه احاديث پزشكي ، ج2، محمدي ري شهري
ميوه بهشتي است،در آن هزار بركت و هزار رحمت است و خوردنش شفاي هر درد است .ح1539
پيامبر اكرم “صلي الله عليه و آله”:
در آن ده ويژگي است : خوراك است،نوشيدني است،شست و شو دهنده است
،خوشبو كننده است،مثانه را مي شويد ،شكم را مي شويد، آب كمر را فراوان مي
سازد، نيروي همبستري را مي افزايد، سردي مزاج را از ميان بر مي دارد و پوست را تميز مي كند . ح1539
امام علي “عليه السلام” خربزه ، دنبلان كوهي است، نه در آن بيماري است و نه عارضه اي .ح1545
امام صادق ” عليه السلام” خربزه ، سنگ را در مثانه ذوب مي كند .ح1547
امام صادق” عليه السلام” خوردن خربزه در ناشتا ، سست اندامي مي آورد .ح1550
پيامبر اكرم ” صلي الله عليه و آله” خربزه را دندان بزن و آن را قطعه قطعه مخور ، چرا كه ميوه
اي خجسته ، خوش، مايه پاكي دهان و تقدس بخش دل، دندان ها را سفيد مي كند،
خداي را خرسند مي سازد ، بويش از عنبر و آبش از كوثر است ، گوشت آن از پرديس
، لذت آن از بهشت و خوردن آن عبادت است . ح1553
دانشتامه احاديث پزشكي ، ج2
خستگي وآفتاب زده گي (سياهي چهره ) را مي برد .
پيامبر اكرم ” صلي الله عليه و آله” پياز چشم را جلا مي دهد ، مو را تميز مي كند، آب
كمر را افزون مي سازد ، بر گام ها مي افزايد و آفتاب زده گي (سياهي چهره ) و نيز
خستگي را مي برد . ح1532
امام صادق “عليه السلام” پياز خستگي را مي برد، پي را استحكام مي بخشد ، بر گام ها
مي افزايد، آب را افزون مي سازد و تب را مي برد . ح1535
امام صادق ” عليه السلام” بوي دهان را خوش بو مي سازد ، پوست را نرمي مي
بخشد ، بلغم را مي برد و توان آميزش را مي افزايد .ح1536
دانشنامه احاديث پزشكي،ج2،محمدي ري شهري
توان مغزرا افزون مي سازد...
پيامبر اكرم “صلي الله عليه و آله”:هركس يك دانه باقلا را با پوست آن بخورد ،
خداوند به همان اندازه ، بيماري را از درون او بيرون مي برد.ح 1530
امام صادق “عليه السلام”:باقلا ، استخوان هاي ساق پا را استحكام مي بخشد .ح1527
امام صادق “عليه السلام”: خوردن باقلا، مغز استخوان هاي ساق پا را تراكم دروني
ميدهد ، توان مغزرا افزون مي سازد و خون تازه توليد مي كند . ح1528
امام صادق” عليه السلام”:باقلا را با پوستش بخوريد ؛ چرا كه معده را پاك مي كند .ح1531
دانشنامه احاديث پزشكي،ج2،محمدي ري شهري
نخستين درختي است كه به خداوند ايمان آورد...
پيامبر اكرم “صلي الله عليه و آله” در خانه جابر بود . نزد ايشان بادمجان آوردند و ايشان خوردن آغازيد . جابر گفت : اين ، گرم است ؟
فرمود : اي جابر نه ! اين نخستين درختي است كه به خداوند ، ايمان آورد . آن را
بجوشانيد و بپزيد و به روغن بياميزيد و نرم كنيد ؛ چرا كه بر حكمت مي افزايد.ح1515
امام صادق “عليه السلام” بادمجان بخوريد ، زيرا درد را مي برد و خود درد نمي آورد .ح1517
امام صادق“عليه السلام”در فصل خرما چيني، بادمجان را زياد بخوريد ؛ زيرا درمان هر
دردي است . فروغ چهره را افزون مي سازد ، رگ ها را نرم مي كند . به آب كمر مي افزايد .ح1521
امام رضا “عليه السلام” بادمجان در فصل چيدن خرما ، موجب هيچ بيماري اي نيست . ح1522
امام هادي “عليه السلام” خطاب به يكي از مردان خود – براي ما بادمجان فراوان بياوريد ؛
چراكه در هنگام گرما ، گرم و در هنگام سرما ، سرد است . آن در همه اوقات ،
معتدل و در هر حال ، خوب است .ح1523
دانشنامه احاديث پزشكي/ج2/محمدي ري شهري