هنر یک انسان این است که بتواند با وجود شهوت های مختلف، در عبادت و تسبیح و معرفت و ذکر خداوند کم نیاورد و با وجود این موانع، مسیر معنوی خودش را طی کند. این جاست که از فرشته برتر می شود و فرشته ها مامور به سجده به انسان می شوند.یعنی اگر شما غلبه کنید بر جنبه ی حیوانیت، با نفس لوامه بالاتر می روید. اگر انسان بر نفس اماره غلبه نکند و فقط به آن بعد بپردازد، به سمت انحطاط می رود. آدمها همین طوری هستند. انسان باید خودش را ارزیابی کند و ببینید که الان پیشرفت در انسانیت دارد یا پیشرفت در حیوانیت.

شهوت در درون انسان هست و اگر نباشد، خلقت بی معناست. حتی اگر انسان بخواهد به درجات معنوی اسلامی برسد، لازم است شهوت و میل داشته باشد. قبلا توضیح دادیم که انسان با جریان مخالف رشد پیدا می کند. یعنی باید جریانی باشد که او را به سمت کمالات پایین حیوانی بکشاند تا او بتواند بر کمالات پایین غلبه پیدا کند و به اوج برسد. شما هرچقدر بر کمال حیوانی غلبه کنید، بالاتر می روید. در بحث های دشمن شناسی، رشد و قدرت در سایه سختی ها توضیح دادیم که تا سختی، شهوت و میل مخالف وجود نداشته باشد، کمالات هم معنا پیدا نمی کند. خداوند اگر می خواست موجودی را بیافریند که بدون جریان مخالف، مقام داشته باشد که فرشته ها هستند و جریان مخالف و شهوت ندارند. اما انسان که از فرشته ها برتر است؛ به برکت داشتنِ شهوت است. در فرشته ها این شهوت وجود ندارد که آنان را از تسبیح خداوند تبارک و تعالی غافل کند.

برگرفته از مباحث «نقش فرشتگان در اداره عالم» جلسه 6

از پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم پرسیدند: صلواتی که قرآن می گوید، کدام است. فرمودند: صلواتی که قرآن می گوید: دو نشانه دارد:

1) صداهایتان را در صلواتِ بر من بلند کنید. بعد پرسیدند: فایده ی صلوات بلند چیست؟ فرمودند: «صلوات با صدای بلند نفاق، دورویی و دورنگی را از مابین شما بیرون می برد».

 2) صلواتی که بر من می فرستید، «ابتر» یعنی بدون دنباله نباشد. گفتند صلوات ابتر کدام است؟ فرمودند: «درود بر پیغمبر باشد و درود بر آلش نباشد. صلوات ابتر را نه من می پسندم و نه خدا اجری بابتش می دهد».

برگرفته از سخنرانی استاد نیکنام، آبان 96

برای این که بتوانی از  سختی‌ها نجات پیدا کنی و نور بگیری، اول باید از شر نفس خودت خلاص شوی. برای این که  نفست از این حالت در بیاید، تغذیه‌اش کن؛ تغذیه نورانی که با «عبادت، ذکر، خلوت، زیارت، مطالعات علمی، معرفتی، اعتقادی و اخلاقی» به دست می‌آید. اینها همه کمک می‌کند که نفست در مقابل چهار حمله (راست، چپ، عقب و جلو) شیطان قوی شود. وقتی نورانی شدی، آن وقت میتوانی جلوی حسادت‌هایت را بگیری، جلوی تکبرت را بگیری،‌ جلوی زودرنجی و حساسیتت را بگیری، جلوی غصه خوردنت را بگیری.